اعتماد به نفس شبیه آب جاری است. ممکن است شما اطلاعی در رابطه با نحوه کارکرد آن نداشته باشید اما اگر آبی در خانه شما وجود نداشته باشد باعث خلق احساسات دردناک و ناگواری می‌شود. دقیقا همانند زمانی که آب واحد شما قطع می‌شود و شما با عدم کمبود آن و تأثیرات منفی‌ای که بر زندگی و سلامت‌تان دارد، مواجه می‌شوید. ما در این مطلب شما را با راهکارهایی برای تقویت اعتماد به نفس، چرایی توجه به این ویژگی و… آشنا می‌کنیم.
اعتماد به نفس چیست؟
در تعریف اعتماد به نفس باید گفت این ویژگی همان نگرشی است که در رابطه با مهارت‌ها و توانایی‌های افراد وجود دارد. این به معنای آن است که خود را همانگونه که هستید، پذیرفته و زندگی خود را بر آن مبنا کنترل می‌کنید. به این ترتیب، شما می‌توانید با نقاط قوت و ضعف خود به خوبی آشنا شده و دیدگاه مثبتی در رابطه با خود کسب می‌کنید. اینگونه، انتظارات و اهداف واقع بینانه خود را تعیین کرده، قاطعانه با آنها ارتباط برقرار می‌کنید و به مدیریت بهتر انتقادات و قضاوت‌ها می‌پردازید. به گفته دکتر Bandura، اعتماد به نفس یک دیدگاه کلی در رابطه با میزان احتمال دستیابی به هدف براساس تجارب گذشته است. به عنوان مثال، هنگامی که نواختن پیانو را تمرین می‌کنید، اعتماد به نفس شما نسبت به این توانایی افزایش پیدا می‌کند. همچنین، این مسئله به اینکه چقدر می‌توانید در این حوزه موفق باشید، هم اشاره دارد.
این در حالی است که اعتماد به نفس پایین باعث می‌شود شما احساس شک و تردید داشته باشید، منفعل یا مطیعانه عمل کنید، و یا حتی به دیگران اعتماد نداشته باشید. حتی ممکن است باعث شود به احساساتی نظیر حس حقارت، بی مهری و یا حتی انتقاد حساس شوید. این ویژگی به موقعیت‌های مختلف بستگی دارد. به عنوان مثال، ممکن است در برخی حوزه‌ها مانند تحصیلات، اعتماد به نفس زیادی داشته باشید در حالی که در برخی حوزه‌های دیگر مانند روابط بدین گونه نباشد.
احساساتی همچون اعتماد و عزت به نفس بالا یا پایین با توانایی‌های واقعی شما ارتباطی ندارند، بلکه بیشتر براساس تصورات شما ساخته شده‌اند. ادراکات و احساسات شما می‌توانند ناقص باشند. ضعف در اعتماد به نفس می‌تواند بنا به دلایلی نظیر تجارب مختلف مانند بزرگ شدن در یک محیط غیرحمایتی و انتقادی، جدا شدن از دوستان یا خانواده برای اولین بار، قضاوت بیش از حد خود یا ترس از شکست رخ دهد.
عوامل موثر بر اعتماد به نفس
اعتماد به نفس از بخش‌های مهم زندگی هر فرد است که می‌تواند بر حوزه‌های مختلف زندگی او تاثیرگذار باشد. عوامل مختلفی بر این ویژگی تاثیرگذار هستند که از جمله این عوامل می‌توان به مواردی نظیر دیدگاه والدین، مربیان و حتی خود فرد نسبت به خود اشاره کرد. البته علت‌های دیگری همچون تجارب فرد در دوران کودکی و نحوه برخورد او با افراد هم می‌توانند بر اعتماد به نفس وی تاثیرگذار باشند. تصور کنید فردی در کنار شما است و دائما شما را مورد ارزیابی و قضاوت قرار می‌دهد، بدون تردید پس از مدتی این ویژگی در شما کاهش پیدا می‌کند.
به همین علت، عوامل تاثیرگذار بر اعتماد به نفس به دو عامل بیرونی و درونی تقسیم می‌شوند. عواملی همچون باورها، نحوه تفکر فرد در رابطه با خود و توانایی‌هایش جز عوامل درونی محسوب می‌شوند. در حالی که عوامل بیرونی شامل خانواده، دانشگاه، مدرسه و حتی قوانین کشوری که در آن بزرگ شده‌اید هستند. این موارد همگی می‌توانند بر افزایش یا کاهش اعتماد به نفس افراد تاثیر گذار باشند.
مقاله پیشنهادی «مهارت ارتباط موثر چیست؟ روش‌های بهبود آن کدامند»
چرا اعتماد به نفس مهم است؟
حالا که با عوامل تاثیرگذار بر اعتماد به نفس آشنا شده‌اید احتمالا می‌پرسید این ویژگی چه تاثیری بر زندگی افراد دارد و باید گفت این خصیصه می‌تواند به افزایش موفقیت افراد در حوزه کاری و شخص کمک زیادی کند. به عنوان مثال، تصور کنید فردی در گذشته گیتار می‌نواخته است و در حال حاضر می‌داند که اعتمادبه‌نفس نواختن گیتار را دارد. این مسئله باعث می‌شود او بتواند پس از مدتی تمرین در یک سالن بزرگ بتواند برای جمعیت زیادی گیتار بنوازد. یا حتی تصور کنید کودکی که توانایی نواختن گیتار دارد اما پس از مدتی حین نواختن گیتار توسط والدین و مربیانش سرزنش می‌شود، این ویژگی چه تاثیری بر زندگی او دارد.
این مسئله، باعث می‌شود که کودک اعتماد و توانایی خود را نسبت به نواختن گیتار از دست داده و نتواند در این حوزه به موفقیت دست یابد. به همین خاطر، می‌توان گفت اعتماد به نفس تاثیر زیادی بر زندگی افراد دارد و از آنجایی که می‌توان آن را بهبود بخشید بسیاری از دوره‌های کاربردی برای بهبود این ویژگی برگزار می‌شود.
چگونه اعتماد به نفسمان را تقویت کنیم؟
شما با استفاده از اهکارهایی که در ادامه به آنها اشاره می‌شود می‌توانید اعتماد به نفس خود را تقویت کنید. از جمله این راهکارها می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
- شناسایی نقاط قوت خود و تأکید بر آنها، به عنوان مثال اینکه شما با نقاط قوت خود آشنا شده باشید و برای زحمات و تلاش‌هایتان به خودتان جایزه دهید، تاثیر مثبتی بر شما دارد.
- راهکار دوم نحوه مواجه شما با موانع است. هنگامی که با مانع یا مشکلی برخورد می‌کنید با مهربانی و شفقت با خود رفتار کنید.
- در قدم سوم، وجود اهداف واقع بینانه و قابل دستیابی است. اینکه از نتیجه کار خود انتظار کمال داشته باشید؛ بر اعتماد به نفس شما تاثیرگذار است.
- هنگامی که احساسات شدیدی را تجربه می‌کنید دقایقی صبر کرده و به طور منطقی در رابطه با نتیجه موقعیت خود بیندیشید.
- فرضیات مختلفی در رابطه با خود، افراد و موقعیت‌ها را به چالش بکشید.
- بر این حقیقت که تجربیات منفی گذشته شما زندگی آینده‌تان را تحت تاثیر قرار نمی‌دهند، هم آگاه باشید.
- احساسات، اعتقادات و نیازهای خود را در رابطه با خواسته‌هایتان به صورت مستقیم و محترمانه بیان کنید.
- به صورت مداوم ورزش کنید. انجمن روانشناسی آمریکا به این مسئله که ورزش می‌تواند خلق و خوی شما را بهبود بخشد و به افزایش اعتماد به نفس شما منجر شود تاکید دارد.
- در ضمن، کمک و یاری گرفتن از مشاور هم می‌تواند به بهبود این ویژگی در شما کمک کند.
چطور بفهمیم اعتماد به نفس داریم یا نه؟
در این بخش ممکن است برایتان سوال پیش آید چگونه بفهم اعتماد به نفس دارم یا نه؟ در پاسخ به این سوال باید گفت شما از طریق ارزیابی خود می‌توانید پاسخ سوال مدنظرتان را پیدا کنید. حالا بیایید با روش‌هایی برای محک زدن میزان اعتماد به نفس‌تان آشنا شویم.
میزان آزردگی خاطر و حساسیت شما نسبت به سخنان دیگران است.
در صورتی که شما اعتماد به نفس زیادی داشته باشید حرف‌ها و انتقادات دیگران تاثیری روی شما ندارند. در واقع، شما بااصالت و ارزش وجودی خود آشنایی دارید و از قضاوت‌ها، حرف‌ها و انتقادات بقیه احساس ناراحتی نمی‌کنید.
به نحوه صحبت کردن خود دقت کنید.
آیا از صحبت در مقابل جمع می‌ترسید؟ آیا تصور می‌کنید توانایی ابزار احساسات و نشان دادن خود واقعی‌تان را ندارید؟ اگر صدایتان می‌لرزد و به راحتی نمی‌توانید در مقابل بقیه صحبت کنید باید گفت شما نیازمند بهبود این ویژگی خود هستید.
به چگونگی بازخورد خود در چالش‌ها توجه کنید.
اگر آدمی هستید که منطقتان در چالش‌ها و مشکلات خاموش می‌شود و یا درگیر احساسات منفی نظیر اضطراب و استرس می‌شوید باید گفت نیازمند بررسی شرایط خود هستید.
نتیجه‌گیری
در انتها، حتما موارد ذکر شده در رابطه با راه حل‌های تقویت اعتماد به نفس را در زندگی خود و عزیزانتان به کار ببرید تا بتوانید به ارتقا و پیشرفت خود کمک کنید. این موارد برای کلیه سنین کاربردی و کارآمد هستند. پس به هیچ وجه فراموش نکنید، شما با تمرکز بر این مسائل می‌توانید به بهبود زندگی خود در حوزه‌های مختلف کمک کنید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
