شما با داشتن ارتباط با دیگران، میتوانید اطلاعات و پیامهایی را که میخواهید به آنها انتقال دهید. اگر مهارتهای ارتباطی خوبی داشته باشید معمولا سوتفاهمهای احتمالی در روابط بین شما و دیگران کاهش مییابد و رضایت و خوشنودی شما از روابط افزایش مییابد. سعی کنید در هر مرحلهای از زندگیتان که هستید، مهارتهای ارتباطی خود را بهبود ببخشید. نقص در مهارتهای ارتباطی باعث به وجود آمدن استرس، فشار و گاهی ناکامی و درماندگی در فرد میشود. افرادی که مهارتهای ارتباطی خوبی ندارند، معمولا احساس تنهایی بیشتری را تجربه میکنند و نسبت به اختلالات روانی مانند افسردگی و اضطراب آسیبپذیرتر هستند. این افراد خشم و عصبانیت بیشتری نسبت به دیگران را تجربه میکنند و این مساله میتوان آسیبزا باشد.
برخی نکات وجود دارند که میتوانند در ارتقاء مهارتهای ارتباطی به شما کمک نمایند.
سعی کنید کاملا شفاف و واضح صحبت کنید
برخی افراد به جای بیانکردن مشکلات یا درخواستهایشان، از طعنه و کنایه برای این منظور استفاده میکنند. استفاده از طعنه و کنایه میتواند دو اشکال عمده داشته باشد. ابتدا اینکه معمولا طعنه و کنایه در افراد باعث ایجاد هیجان منفی میشود و در این موقعیت انتظار پاسخ خوبی از این رابطه نباید داشته باشیم و دوم اینکه ممکن است طرف مقابل متوجه منظور شما نشود و چیزی هم تغییر نکند. بنابراین طعنه و کنایه باعث به وجود آمدن هیجان منفی و ناکامی در طرفین می شود و به بدتر شدن رابطه کمک میکند. سعی کنید واضح و شفاف حرفتان را به طرف مقابل بزنید و اگر خواهان تغییر رفتار او نیز هستید، این مساله را بیان کنید که میخواهید چه رفتاری و چگونه تغییر یابد.
در حرفهایتان از واژه “من” استفاده کنید
سعی کنید در حرفهایتان با طرف مقابل از طرف خودتان صحبت کنید. برای این کار لازم است که از واژه “من” استفاده کنید. زمانی که شما در رابطه از طرف خودتان صحبت میکنید، به حریم دیگری احترام گذاشتهاید و علاوه بر آن از موضع خود، در مورد مسایل صحبت کردهاید. برخی اوقات در روابط بین فردی مشکل دار از واژه “تو” زیاد استفاده میشود . مثلا میگویید “تو خودخواهی” زمانیکه این جمله را میگویید، به نظر میرسد هدف شما متهم کردن طرف مقابل است نه حل مشکلات و مسائل بین فردی. اما زمانیکه میگویید “من فکر میکنم که در این رابطه خواستههای من به اندازه کافی در نظر گرفته نمیشوند مثلا …” بار هیجانی منفی کمتری را به طرف مقابل انتقال دادهاید، در عین اینکه حرفتان را زدهاید. در مورد جمله دوم، احتمال برقراری مذاکره بین شما و فرد مقابل و رسیدن به راهحل بیشتر خواهد شد.
تماس چشمی برقرار کنید
همانطور که گفته شد، قسمت اعظم پیامها از طریق عناصر غیرکلامی رد و بدل میشوند. زمانیکه تماس چشمی برقرار میکنید، هیجان طرف مقابل و میزان صداقت او را ارزیابی میکنید. اگر جزء آن دسته از افرادی هستید که در برقراری تماس چشمی با دیگران مشکل دارید ممکن است این مشکل بدلیل اختلال اضطراب اجتماعی باشد. افرادی که دچار اختلال اضطراب اجتماعی هستند، معمولا در روابط اجتماعی اضطراب زیادی را تجربه میکنند و به دلیل مضطرب شدن تماس چشمی نیز نمیتوانند برقرار کنند.
از پرسیدن سوالهایی که با واژه “چرا” آغاز میشوند، اجتناب کنید.
زمانیکه شما حرفتان و یا سوالتان را با چرا آغاز میکنید، هیجان منفی را به طرف مقابل میدهید. سعی کنید در تمام روابط از پرسیدن سوالهای چرا اجتناب کنید.
زمانیکه شما میپرسید چرا؟ پیام پنهانی که انتقال میدهید مبنی بر اشتباه کردن و یا مقصر بودن طرف مقابل است و زمانیکه از ابتدای رابطه فرد احساس میکند مقصر بوده است، در مقام دفاع از خود بر میآید. معمولا زمانی که از “چرا” استفاده میکنید، ارتباط اثربخشی نخواهید داشت. سعی کنید در عین اینکه هیجان خود را کنترل میکنید از واژههایی مانند چطور، چگونه و یا امثال اینها استفاده کنید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
سعی کنید به رفتار فرد اشاره کنید
زمانیکه قرار است در مورد یک رفتار خاص آزاردهنده در طرف مقابل صحبت کنید، سعی کنید تنها به رفتار او اشاره کنید و نه به کل شخصیت او. خیلی از اوقات که روابط، ناکارآمد میشوند، به این دلیل است که افراد به جای اشاره به یک رفتار خاص در فرد مقابل، کل موجودیت او را زیرسوال میبرند. مثلا میگویند “تو بیتوجه “، “تو بیعرضهای” یا “هیچ کاری رو نمیتونی درست انجام بدهی”. این پیام ها به جای منجر شدن به مذاکره و در نهایت تغییر سازنده در فرد مقابل، به تخریب شخصیت او میانجامند. تا زمانی که از این گونه جملات استفاده میکنید، مطمئن باشید هیچگونه تغییری اتفاق نخواهد افتاد. به جای جملههای بالا میتوانید از این جملهها استفاده کنید: “در خرید ماشین لباسشویی، به اندازه کافی توجه نکردی، دوست دارم از این به بعد در خرید وسایل خونه بیشتر توجه کنی. “یا اینکه” این کار را به خوبی انجام ندادی” ، “چی شد که این اتفاق افتاد؟”
و سعی کنید که این بازخوردها را در مورد چیزهایی داشته باشید که فرد میتواند آنها را تغییر دهد. تغییر ظاهر یا برخی اوقات تغییر ویژگی های شخصیتی، راحت و یا در برخی مواقع، انجام پذیر نیستند. اما رفتارهایی مانند مهارتهای ارتباطی، توجه کردن، دقت کردن، حل مساله و … جزء مسایلی هستند که قابل تغییرند. سعی کنید هربار تنها یک رفتار خاص را مد نظر قرار دهید.
یادتان باشد که هر فردی متفاوت با تمام آدمهای دنیاست. نخواهید که رفتار، افکار و گفتار کسی را شبیه دیگران کنید. بپذیرید که تفاوتهای فردی زیادی بین آدمها وجود دارد که میتواند بسیار زیبا و آموزنده باشد.
سعی کنید تا حد امکان با بقیه همدلی کنید
همدلی یعنی اینکه بتوانیم به احساسات و هیجانهای طرف مقابل توجه کنیم و خودمان را به جای او بگذاریم و از دریچه نگاه و نگرش او به مسایل بنگریم. یکی از اصول لازم برای همدلیکردن، قضاوت نکردن دیگران است. تا حد امکان، دست از قضاوت کردن دیگران بردارید. این کار تنها میتواند به ارتباطات شما با دیگران آسیب بزند.
سعی کنید دیگران را کنترل نکنید
همه ما انسانها دوست داریم تا حدی آزادیهای خودمان را داشته باشیم. اینکه فردی بخواهد مکررا بایدها و نبایدها را به ما گوشزد کند، بسیار ناخوشایند است. در برقراری ارتباط موثر با دیگران حفظ حریم خود و دیگران را فراموش نکنید. زمانیکه شما به جای دیگران تصمیم میگیرید، باید و نباید میکنید، به این معنا است که حریم دیگران را زیر پا میگذارید و این امر میتواند باعث نارضایتی و حتی تنفر در رابطه شود. برای اینکه افراد دیگر بتوانند احساس رضایت و خشنودی را از ارتباط با شما داشته باشند، لازم است این احساس را نداشته باشند که توسط شما کنترل میشوند.
سعی کنید با لحن شکوهآمیز و مخالفتجویانه صحبت نکنید
یک ارتباط شامل عناصر کلامی و غیرکلامی است. عناصر غیرکلامی ارتباط، به اندازه عناصر کلامی آن اهمیت دارند. یا به عبارت دیگر، لحن صدای شما میتواند حتی از محتوای کلامتان مهمتر باشد. مواقعی پیش میآید که حق با شماست، اما آنقدر لحن صدای شما بلند و مخالفانه است که نهایتا حرف و اعتراضتان به جایی نمیرسد. باید به خاطر داشته باشید زمانیکه حرفتان را با لحن شکوهآمیز شروع میکنید، نباید انتظار داشته باشید از این ارتباط، پاسخ مناسبی دریافت کنید. وقتی لحن صدای شما مخالفانه است باعث میشوید که طرف مقابل نیز در همین موضع قرار بگیرد و هرچه ارتباط پیشرفت میکند، فقط هیجان منفی در طرفین افزوده خواهد شد.