اصطلاح مالیخولیا یا ملانکولی در اصل یک واژه‌ی یونانی به معنای اندوه است. افسردگی ملانکولیک یا افسردگی مالیخولیایی نوعی از افسردگی است که در آن، نشانه‌های جسمی بیشتر از نشانه‌های روانی و ذهنی است و فرد به طور دایم درگیری ذهنی با موضوعات مختلف دارد و نمی‌تواند از زندگی لذت ببرد. افراد مبتلا به افسردگی ملانکولیک مدام دچار دل مشغولی و نگرانی هستند. این افراد در رویدادها وقایع زندگی بیش از حد آشفته شده و دچار درگیری ذهنی می‌شوند. این افراد به دلیل فقدان تجربه‌ی لذت در امور لذت‌بخش و خوشایند زندگی، در معرض خطر جدی خودکشی هستند و تمایل به انزوا و گوشه‌گیری آنها، وضع را پیچیده‌تر می‌کند. در این مقاله به تعریف و توضیح این اختلال، علائم و نشانه‌های آن، علل و عوارض و راهکارهای درمانی آن می‌پردازیم.
افسردگی ملانکولیک
افسردگی ملانکولیک یا افسردگی مالیخولیایی، اختلالی است که تمام ملاک‌های افسردگی اساسی در آن وجود دارد ولی برخی از علائم بدنی در آن شدیدتر هستند. این نوع از افسردگی بیشتر درونی بوده و ممکن است در غیاب اتفاقات ناراحت کننده و استرس‌زا در فرد رخ دهد.
علائم افسردگی ملانکولیک
افرادی که به افسردگی ملانکولیک دچار هستند، علایمی مشابه با اختلال افسردگی اساسی دارند؛ علایمی نظیر خلق افسرده و غمگین، بی لذتی، اختلال در خواب و اشتها، کاهش توجه و تمرکز و …، با این تفاوت که برخی علایم در اختلال افسردگی ملانکولیک شدیدتر است و معمولاً علت و ریشه‌ی درونی دارد. از جمله علایم افسردگی ملانکولیک عبارتند از:
- عدم لذت تقریباً در تمام فعالیت‌ها
- فقدان واکنش به محرک‌های لذت‌بخش؛ در مواجهه با اتفاقات خوشایند حتی به صورت موقت نیز احساس بهتری ندارند
- احساس دلمردگی و ناامیدی عمیق
- سحرخیزی افراطی
- داشتن خلق افسرده‌تر در صبح‌ها
- بی اشتهایی یا کاهش وزن شدید
- إحساس گناه عمیق، به طوری که نامتناسب و نامرتبط با موقعیت پیش آمده است
- اختلالات خواب
- فکر کردن و حرف زدن راجع به مرگ و خودکشی
- اقدام به خودکشی
- احساس پوچی
عوارض ابتلا به افسردگی ملانکولیک
این بیماری همانند اختلال افسردگی اساسی می‌تواند بسیاری از جنبه‌های زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. در صورت ابتلا به افسردگی، فرد ممکن است موقعیت شغلی خود را از دست بدهند، معمولاً در وضعیت تحصیلی این افراد نیز افت قابل ملاحظه‌ای رخ می‌دهد. بروز مشکل در روابط و ارتباطات اجتماعی از دیگر پیامدهای افسردگی و افسردگی ملانکولیک است. مهم ترین ویژگی افرادی که به اختلال افسردگی ملانکولیک مبتلا هستند، لذت نبردن از کارهای روزمره و دیگر تفریحات می‌باشد. این بی لذتی به حدی عمیق و شدید است که کارها و اتفاقات خوشایند روزانه، حتی به طور موقت نیز خلق آنها را بهبود نمی‌دهد و به دنبال این بی‌لذتی معمولاً حس ناامیدی به دنیا و میل به خودکشی در آنها پدیدار می‌شود و شدید است.
این افراد تمایل به انزوا و گوشه‌گیری دارند و همین موضوع باعث می‌شود نتوانند از قابلیت‌ها و ظرفیت‌های خود استفاده کنند. اکثر افراد ملانکولیک به تنهایی عادت کرده و در اجتماع و فعالیت‌های اجتماعی حضور فعالی ندارند. علاوه بر این، انزوا و گوشه‌گیری آنها امکان دسترسی و ارتباط به آنها را نیز سخت می‌کند و به سختی می‌توان به این افراد کمک کرد.
درصورتی‌که برای درمان انواع اختلال افسردگی اقدامی صورت نگیرد، احتمال دارد این بیماری به‌صورت مزمن در فرد باقی بماند. علاوه بر این بروز هریک از دوره‌های افسردگی احتمال بروز دوره‌های دیگر را نیز افزایش می‌دهد و به میزانی که تعداد این دوره‌ها بیشتر می‌شود شدت و مدت طولانی شدن هر دوره نیز افزایش پیدا می‌کند.
علل افسردگی ملانکولیک
شروع این بیماری معمولاً ناشی از یک رویداد خاص نیست. حتی وقتی اتفاق خوبی می‌افتد، روحیه فرد بهبود نمی‌یابد و احساس خوشایند را تجربه نمی‌کند. بیماران بستری، افراد مسن و کسانی که علائم روانپریشی را نشان می‌دهند بیشتر در معرض افسردگی ملانکولیک قرار دارند.
علل دقیق افسردگی مشخص نیست، اما ژنتیک، سابقه خانوادگی، آسیب‌های گذشته، شیمی مغز و هورمون‌ها ممکن است همه موثر باشند. افسردگی ملانکولیک به طور کلی منشاً زیستی قوی دارد.
مقاله پیشنهادی «افسردگی اساسی چیست؟ علائم و راه‌های درمان آن»
درمان افسردگی ملانکولیک
از آن‌جایی که این افسردگی مشکلات جسمی و روانی جدی برای فرد ایجاد می‌کند، ترکیب درمان دارویی و روان‌درمانی به طور همزمان برای فرد مؤثر است. داروهای ضد افسردگی که در درمان اختلال افسردگی اساسی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند، با تنظیم انتقال دهنده‌های عصبی در مغز خلق فرد را بهبود می‌بخشند. از آن‌جایی که در افسردگی ملانکولیک الگوی اشتها و خواب فرد دچار اختلالات شدیدی می‌شود استفاده از دارو برای تنظیم چرخه خواب و اشتها نیز می‌تواند کمک کننده باشد.
روان‌درمانی چه به صورت گروهی و چه به صورت فردی برای کنترل اختلال افسردگی ملانکولیک مؤثر است. شرکت در جلسات گروه درمانی می‌تواند با گستردهتر کردن دایره‌ی روابط فرد، به او این احساس را بدهد که تنها نیست و احساس ناامیدی و پوچی او را کمتر کند. استفاده از روش‌های فعال‌سازی رفتاری می‌تواند به این افراد کمک کند تا بیشتر درگیر فعالیت‌های مختلف شوند.
نتیجه‌گیری
افسردگی تاثیرات بسیار جدی و منفی بر تمام ابعاد زندگی فرد و حتی اطرافیان او می گذارد و به همین دلیل لازم است که راهی برای درمان آن پیدا کنید. افرادی که به افسردگی ملانکولیک مبتلا هستند، معمولاً به این دلیل که بی انگیزه هستند و انرژی بسیار پایینی دارند ممکن است علی رغم إحساس نیاز شدید برای مراجعه به متخصص و دریافت کمک و مشاوره، خودشان به خودی خود به متخصص مراجعه نکنند به همین دلیل بسیار مهم است که در برخورد و مواجهه با این افراد سعی در ترغیب و تشویق آنها به مراجعه به متخصص و دریافت مشاوره کنیم.
متخصص با بررسی و ریشه‌یابی دقیق شرایط زندگی و روانی فرد بهترین تصمیم را برای درمان فرد می‌گیرد. توجه داشته باشید که افسردگی ملانکولیک بدون کمک یک فرد متخصص درمان نخواهد شد و در صورت عدم درمان نیز شرایط بدتر خواهد شد. افرادی که مبتلا به اختلال افسردگی ملانکولیک هستند، به دلیل انزوا و إحساس گناه شدیدی که تجربه می‌کنند در معرض خطر جدی اقدام به خودکشی هستند و اقدام به موقع و سریع به متخصص می‌تواند از بروز فاجعه جلوگیری کند.
در این مقاله در مورد افسردگی ملانکولیک یا مالیخولیایی، علائم و راه‌های درمان آن صحبت کردیم. می‌توانید برای ارزیابی شرایط و درمان افسردگی خود از مشاوره تخصصی دکتر مژگان لطفی استفاده نمایید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
