تله‌ی ذهنی بی‌­اعتمادی | علل شکل‌گیری و درمان تله‌ی بی‌­اعتمادی + دانلود پرسشنامه

زندگی در دنیایی که در آن نمی‌توان به کسی اعتماد کرد، خطر آسیب و سوء استفاده در همه جا احساس می‌شود، همه به نحوی قصد آسیب و ضربه زدن به ما را دارند و برای محافظت از خود مدام باید مراقب باشیم، سخت و طاقت فرساست. چنین دنیایی هرچند عجیب و خطرناک، ولی دنیایی است که برخی افراد در آن زندگی می‌کنند. تله‌ی ذهنی بی اعتمادی، چنین دنیایی در ذهن فرد ایجاد می‌کند. تله‌ی ذهنی بی­‌اعتمادی، یکی از انواع تله‌های ذهنی است که باعث می‌شود فرد احساس کند همه قصد آسیب به او را دارند؛ افراد در روابطشان با او صادق نیستند و در نهایت قرار است از او سوء استفاده کنند. زندگی با چنین تله‌ی ذهنی، امکان فعالیت و حضور مفید و مؤثر در جامعه را برای فرد سخت می‌کند. در این مقاله به توضیح این تله‌ی بی‌­اعتمادی ، علایم و نشانه‌ها، علل شکل‌گیری آن و راه‌های درمان آن می‌­پردازیم.

تله‌ی بی­‌اعتمادی چیست؟

تله‌ی بی‌­اعتمادی، یک طرحواره و الگوی فکری پایدار است که در آن فرد دائما احساس می‌کند که دیگران قصد ضربه زدن و آسیب زدن به او را دارند. این افراد نمی‌توانند به کسی اعتماد کنند و این باور را دارند که در تمامی روابط، دیگران قصد ضربه زدن به او را دارند و مدام احساس ناامنی می‌کنند. افرادی که این تله‌ی ذهنی را دارند، نسبت به دیگران شکاک و بدگمان هستند و مطمئن هستند که دیگران نهایتا به او آسیب خواهند زد.

ویژگی‌های تله‌ی بی‌­اعتمادی

افرادی که تله‌­ی ذهنی بی‌­اعتمادی را دارند:

• همواره این احساس را دارند که دیگران قصد آسیب زدن یا سوء استفاده از آن­ها را دارند.
• همواره سعی می‌کنند از خودشان در برابر آسیب دیگران محافظت کنند و حالت تدافعی داشته باشند.
• قبل از این­که دیگران بتوانند به آن­ها آسیب بزنند، سعی می‌کنند دستشان را بخوانند.
• از روابط نزدیک می‌ترسند.
• آدم‌ها را غیر قابل اعتماد می‌بینند.
• از نظر آن­ها دنیا جای خطرناکی است.
• گاهی سعی می‌کنند قبل از اینکه دیگران برای آن­ها دسیسه کنند، خودشان به دیگران آسیب بزنند یا سوء استفاده کنند و به این شکل از خودشان دفاع می‌کنند.
• مدام از این موضوع شکایت دارند که دیگران از آن­ها سوء استفاده می‌کنند.
• مدام درگیری ذهنی و خیال‌پردازی در خصوص آسیب دیدن و سوء استفاده شدن دارند.

مقاله پیشنهادی «تله‌ی رهاشدگی چیست؟ دلایل، نشانه‌ها و درمان تله رهاشدگی»

علل شکل‌گیری تله‌ی بی‌­اعتمادی

تله‌ی ذهنی بی‌اعتمادی، معمولا به دنبال سوء‌استفاده و یا آسیب جدی در سال‌های اولیه‌ی کودکی شکل می‌گیرد. هر نوع سوء استفاده و یا آسیب به شکل جسمی، عاطفی، جنسی و یا تعرض که تجاوز به مرزهای وجودی فرد تلقی می‌شود و احساس ناامنی پایدار در فرد ایجاد می‌کند، می­تواند شکل‌­دهنده این تله‌­ی ذهنی باشد. در صورتی که این آسیب یا سوء استفاده از سمت مراقبان، نزدیکان و به ویژه والدین فرد باشد، اثرات مخرب بیشتری دارد. زیرا انتظار می­‌رود این افراد بتوانند برای کودک، محیط ایمنی فراهم کنند. از جمله عواملی که باعث شکل‌گیری این تله‌ی ذهنی در فرد می‌شود، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• یکی از اعضای خانواده، فرد را در کودکی مورد سوء استفاده‌ی جسمی قرار داده است.
• یکی از اعضای خانواده، فرد را در کودکی، مورد سوء استفاده‌ی جنسی قرار داده و یا مکررا او را مورد آزار قرار داده است.
• یکی از اعضای خانواده، مکررا فرد را مورد تمسخر و تحقیر قرار داده است.
• محیط خانه و اعضای خانواده به نحوی غیر قابل اعتماد هستند؛ افراد دروغ گو هستند، به وعده‌­هایشان عمل نمی‌کنند و … .
• در کودکی مجبور به کارهایی شده‌­اند که دوست نداشته­‌اند.

 عوارض داشتن تله‌ی ذهنی بی­‌اعتمادی

افرادی که تله‌ی بی‌­اعتمادی دارند، همواره در ترس و شک به سر می‌برند و در دنیای ناامنی زندگی می‌کنند. این ترس و بی‌­اعتمادی باعث می‌شود که نتوانند روابط مؤثری با دیگران برقرار کنند. این افراد یا از دیگران کناره می‌گیرند و یا سعی می‌کنند با آسیب زدن و سوء استفاده از دیگران، از خود محافظت کنند. احتمال این­که درگیر روابط با افراد سوء استفاده‌گر شوند، بیشتر است. این افراد حتی در صورتی که بتوانند با آدم‌های قابل اعتمادی ارتباط برقرار کنند، به دلیل احساس ترس دایم و نگرانی از آسیب دیدن، کوچکترین رفتارهای طرف مقابل را نشانه‌ای از تهدید و خطر می‌بینند و واکنش افراطی نشان می‌دهند و در نهایت نمی‌توانند رابطه‌ی سالم و اثربخش با دیگران داشته باشند.

درمان

راه حل و درمان اساسی برای این افراد دچار تله‌ی بی‌­اعتمادی، روان‌درمانی و مشاوره است. این افراد طی روابط ناایمن و محیط غیر قابل اعتماد، دچار احساس بی اعتمادی پایداری شده­‌اند. محیط درمان و جلسات رواندرمانی، محیط امنی را برای فرد فراهم می‌کند که در آن بتوانند احساس امنیت کنند و نسبت به آسیب‌هایی که در گذشته به او وارد شده آگاه‌تر شود و احساس خود را نسبت به این آسیب‌ها بروز دهند. ارتباط درمانی که بیمار با درمانگر برقرار می‌کند، بسیار تعیین کننده است. از آنجایی که فرد آسیب دیده است و نسبت به دیگران بی اعتماد است، کار درمانگر برای برقراری ارتباط و ایجاد اعتماد و امنیت دشوارتر است. حس امنیت و اعتمادی که در جلسات درمانی بین مراجع و درمانگر برقرار می‌شود، می‌تواند شروع ایجاد سایر روابط ایمن و سالم برای مراجع در خارج از جلسات درمانی باشد. علاوه بر این اصلاح رفتارهای آسیب­‌رسان و افکار ناکارآمد در این مورد بسیار حایز اهمیت است. مراجع با برقراری ارتباط ایمن با درمانگر کم کم به این باور می‌رسد که تمامی روابط آسیب‌زا نیستند و افراد دیگر به دنبال سوء استفاده از فرد نیستند و حس اعتماد  و امنیت را تجربه می‌کند.

پرسشنامه تله‌ی بی اعتمادی

نتیجه‌گیری

تله‌های فکری، تمامی جنبه‌های زندگی ما را تحت تأثیر قرار می‌دهند و مانع از حضور و فعالیت مفید ما در جامعه می‌شوند. تله‌ی ذهنی بی اعتمادی، با ایجاد احساس ترس و بدگمانی دایم، امکان داشتن روابط سالم و عادی را برای فرد غیر ممکن می‌کند و کیفیت زندگی او را به شدت کاهش می‌دهد. اگر نشانه‌ها و ویژگی‌های تله‌ی بی‌­اعتمادی را در خودتان یا یکی از اطرافیانتان مشاهده کردید، رواندرمانی و مشاوره می‌­تواند در کاهش علایم بسیار اثرگذار باشد.

رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980