اضطراب یکی از حالات روحی و ذهنی طبیعی است. در مراحل مختلفی از زندگی ممکن است این احساس به سراغ ما آید. بسیاری از ما در روابط کاری، خانوادگی و اجتماعی دچار چالش‌های پیچیدهای می‌شویم. در همه این موقعیت‌ها علائم استرس و اضطراب آشکار میشوند. نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که بین احساس اضطراب و اختلال اضطراب تفاوت زیادی وجود دارد. زمانی که اضطراب گسترش یابد و همه فکر و ذکر شما را درگیر کند تبدیل به یک اختلال مزمن میشود. نگرانی مکرر و عدم توانایی در کنترل افکار از عواقب اضطراب هستند. در این مقاله قصد داریم، به طور جامع در مورد تاثیرات منفی اضطراب و راههای کاهش آن صحبت کنیم.
عوامل و دلایل ابتلا به اضطراب
عوامل دخیل در گسترش اضطراب شامل عوامل داخلی و خارجی هستند. سابقه خانوادگی، ژنتیک و بیماریهای روانی عوامل داخلی را تشکیل میدهند. شرایط محیطی، اطرافیان و شرایط مالی از عوامل خارجی احساس استرس و ابتلا به اضطراب هستند. در بسیاری از موارد تجربیات تلخ کودکی میتواند منجر به اختلال اضطراب شوند؛ به خصوص در خانواده‌هایی که والدین درگیر اختلالات روانی، اعتیاد یا طلاق هستند. به طور کلی، دلایل ابتلا به اضطراب را میتوان به شکل زیر طبقه بندی کرد:
- عوامل محیطی
- عوامل زیست‌شناختی
- عوامل پزشکی
- عوامل فردی
تاثیرات منفی اضطراب بر روی سلامت جسمی
جسم و روان دو بخش اصلی ما را تشکیل میدهند. در واقع، پیوند ناگسستنی بین این دو بعد وجودی ما وجود دارد. به همین دلیل، جسم و روان با هم تعامل عمیقی دارند و روی هم تاثیر می‌گذارند. احتمالاً برای شما نیز پیش آمده است که در هنگام اضطراب شدید دچار سردرد، دلپیچه یا تاری دید شوید. این تجربیات ثابت میکنند که اضطراب تاثیرات مخربی را بر جسم وارد میکند. تاثیراتی که اگر به آنها توجه نکنیم زندگی ما را تهدید میکنند.
مشکلات قلبی-عروقی
ضعف و اختلال در فعالیت سیستم گردش خون یکی از عوارض ناشی از اضطراب است. قلب یکی از ارگانهای حیاتی بدن است که وظیفه خونرسانی به همه نقاط بدن را برعهده دارد. اضطراب مکرر خون رسانی به قلب را دچار مشکل میکند و احتمال سکته قلبی را افزایش میدهد. افزایش فشار خون و نارسایی قلبی از دیگر عواقب جدی اضطراب هستند. این عوارض با درد شدید در قفسه سینه، تپش قلب و تنگی نفس بروز میکنند.
اختلال در عملکرد سیستم گوارشی
گوارش صحیح ضامن سلامت جسمی ما است. تاثیرات منفی اضطراب سیستم گوارش را نیز تهدید میکنند. این اختلال تاثیر مخربی بر اعصاب مرتبط با سیستم گوارش وارد میکند. در نتیجه، جذب غذا با مشکل مواجه میشود. از دست دادن اشتها، اسهال و یبوست از اثرات زیانبار اضطراب بر روی سیستم گوارش است. همچنین، بسیاری از افراد در شرایط اضطراب‌زا دچار معده درد و حالت تهوع میشوند. در صورت کنترل نکردن این نشانه‌ها اضطراب ممکن است باعث سندروم روده تحریک‌پذیر شود.
کاهش ایمنی بدن
در هنگام اضطراب آدرنالین بیشتری در بدن ترشح میشود. این اتفاق باعث افزایش ضربان قلب و تنفس میشود. این عوامل باعث افزایش توان سیستم دفاعی بدن در کوتاهمدت میشوند. با این حال، در اضطراب‌های پیاپی و شدید این عوامل دست به دست هم میدهند و سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکنند. عفونتهای ویروسی، بیماریهای مکرر و عدم تاثیرگذاری واکسن از عوارض اضطراب بر روی سیستم ایمنی بدن هستند.
آسیب به دستگاه تنفسی
تنفس سریع و کم عمق در هنگام اضطراب به ریه آسیب وارد میکند. در صورتی که به بیماریهای تنفسی مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) مبتلا هستید؛ اضطراب شدید میتواند شما را راهی بیمارستان کند. همچنین، اضطراب احتمال ابتلا به آسم را افزایش میدهد.
تاثیرات منفی اضطراب بر روی سلامت روان
بسیاری از افرادی که اکنون دچار مشکلات روانی مزمن و افسردگی هستند؛ در ابتدا درگیر اضطراب بودهاند. اگر اضطراب از کنترلتان خارج شود مانند ویروسی است که افسار ذهن و تفکر شما را به دست گرفته و به هر سو که بخواهد می‌کشاند. این احساس تیره اعتماد به نفس شما را نابود می‌سازد و پرخاشگری را در وجود شما تشدید میکند. ضعف در ارتباط و تصمیمگیری از دیگر نتایج زیان بار اضطراب هستند. در ادامه به بررسی مهمترین تاثیرات منفی اضطراب بر روی سلامت روحی خواهیم پرداخت.
افزایش احتمال ابتلا به افسردگی
افسردگی چیزی فراتر از احساس غم است. در واقع، افسردگی احساس غم عمیقی است که پایانی ندارد و بر روی همه ابعاد زندگی سایه سیاه میاندازد. اضطراب مکرر میتواند در آیندهای نه چندان دور منجر به افسردگی شود.
کاهش عزت نفس
اضطراب فقط به ارتباط شما و دیگران آسیب نمی‌رساند. این حالت به مهمترین رابطه زندگی شما یعنی رابطه با خودتان لطمه وارد میکند. اضطراب به طور مخربی عزت نفس شما را نشانه میگیرد. در چنین شرایطی درگیریهای درونی در شما آغاز میشوند. احترام نگذاشتن به خود و سرزنش کردن خود از عوارض کاهش عزت نفس هستند.
مقاله پیشنهادی «اعتماد به نفس چیست؟ بهترین راهکارهای افزایش اعتماد به نفس»
از دست دادن امید به زندگی
امید داشتن یکی از حالات درونی مثبت است که ما را به زندگی متصل میکند. وقتی دائما با اضطراب بیدلیل خود کلنجار میروید؛ کم کم امید را در خود میکشید. بنابراین، به فردی تبدیل می‌شوید که هیچ چیز او را خوشحال نمی‌کند و انگیزهای برای انجام فعالیت‌های روزانه ندارد.
تغییر خلق و خو
بسیاری از ابعاد شخصیتی ما تا سنین بزرگسالی قابلتغییر هستند. تحمل اضطراب شدید در طول ماهها میتواند بخشهایی از شخصیت فرد را تغییر دهد. این تغییرات منفی میتواند شما را از فردی آرام به فردی پرخاشگر و زودرنج تبدیل کند. شناخت اخلاق خود و رفتارهای ناشی از آن نقش مهمی در کنترل اضطراب دارد.
عوارض ناشی از اضطراب طولانی مدت
اگر برای تغییر وضعیت خود تلاش نکنید؛ اضطراب بخشی از وجود شما خواهد شد. تاثیرات منفی اضطراب با گذشت زمان آشکار میشوند. با پیشرفت اضطراب فرد همواره نسبت به اتفاقات آینده نگران است. این نگرانی قدرت تأمل و تصمیمگیری را از فرد میگیرد. همچنین، افراد مضطرب روابط اجتماعی ضعیفی دارند و اغلب در کار خود موفق نیستند. در موارد حاد و عدم درمان، اضطراب میتواند منجر به خودکشی شود. اکنون اهمیت کنترل و درمان اضطراب بیشتر از هر زمانی روشن شده است. بنابراین، هرگز از نشانه‌ها و علائم آن در خود و اطرافیان غافل نشوید. سایر عوارض اضطراب طولانی مدت شامل موارد زیر میشوند:
- بیخوابی
- فاصله گرفتن از اجتماع
- لرزش عصبی عضلات
- از دست دادن فرصت‌های شغلی و تحصیلی
راهکارهایی برای کاهش تاثیرات منفی اضطراب
راهکارهای متفاوتی برای کنترل اضطراب و کاهش عوارض ناشی از آن وجود دارد. همان طور که گفتیم اضطراب به معنای نگرانی شدید نسبت به اتفاقات آینده است. بنابراین، طراحی یک برنامه روزانه شخصی یکی از راههای کنترل اضطراب است. داشتن برنامه، ذهن شما را منظم میکند به طوری که نمیتوانید حتی یک روز برنامه خود را رها کنید. رژیم غذایی مناسب، ورزش و شرکت در بحثهای گروهی مورد علاقه راههای ساده و کم‌هزینه‌ای برای کاهش اضطراب هستند. به منظور درمان موثرتر رعایت نکات زیر ضروری است.
مشاوره گرفتن از درمانگر متخصص
در صورتی که بسیار سردرگم هستید و نمیدانید باید از کجا شروع کنید؛ منطقیترین راه مراجعه به متخصص روانشناس است. همچنین، اگر فردی از اطرافیان شما دچار اضطراب است از طریق مشورت با درمانگر می‌توانید به او در مسیر درمان کمک کنید. مشاور شما را در همه مراحل تشخیص، درمان و پیشگیری حمایت میکند.
خواب کافی
مطالعات زیستی و روانشناختی متعددی بر لزوم خواب کافی و سالم تاکید دارند. نداشتن خواب کافی و کسل بودن در روز از جمله تاثیرات منفی اضطراب هستند. بیدار ماندن تا نیمه شب، خوابیدن در شرایط نامتعادل و استفاده از موبایل در تختخواب تاثیرات مهلکی بر سیستم روانی فرد وارد میکنند. به علاوه، بیخوابی و کابوسهای شبانه نقش مهمی در افزایش اضطراب دارند.
خودداری از مصرف مواد کافئین‌دار
قهوه و نوشیدنی‌های انرژیزا حاوی مقدار زیادی کافئین هستند. کافئین موجود در این مواد باعث افزایش متابولیسم بدن میشود. در صورت مصرف بیش از اندازه کافئین ضربان قلب افزایش می‌یابد و فرد دچار اضطراب میشود. همچنین، مصرف الکل و مواد نیکوتین‌دار نیز احتمال ابتلا به اختلال اضطراب را افزایش میدهد.
جمع‌بندی
افراد قوی راه مقابله با مشکلات زندگی را بلد هستند و از خود در برابر اضطراب محافظت میکنند. دغدغه‌ها و نگرانی‌های روزمره نقش مهمی در ایجاد اضطراب دارند. اضطراب طولانی مدت اثرات غیرقابل جبرانی را بر ذهن و جسم شما وارد میکند. آگاهی از عوارض زیاد اضطراب باعث میشود افراد زیادی به فکر پیشگیری و درمان باشند. در این مقاله، به طور کامل تاثیرات منفی اضطراب و روش‌های کنترل آن را بررسی کردهایم. در صورت نیاز حتماً از کمک‌ها و راهنمایی‌های یک روانشناس متخصص بهره ببرید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
