لجبازی در کودکان

روش‌های کنترل لجبازی در کودکان

  • همانطور که بسیاری از والدین تجربه کرده­اند، زمانی که کودک به سن 2-3 سالگی می­رسد رفتارهای لجبازانه و خارج از کنترل وی شروع می­شوند. این رفتارها به گونه‌ای است که در برابر دستورات والدین مقاومت زیادی می‌کنند. روانشناسان معتقدند در این سن رشد روانی کودک دستخوش تغییرات زیادی می­شود. بنابراین، این اتفاق در مسیر رشد کودک کاملاً طبیعی است و هرگز به معنای مشکل در کودک یا ضعف در مهارت والدین نیست. در این دوران شناخت روش­های کنترل لجبازی در کودکان به شما کمک می­کند تا بتوانید با مهارت بهتری با کودک خود برخورد کنید. در ادامه به تعدادی از این روش­های تربیتی خواهیم پرداخت.

    لجبازی در کودکان چگونه خود را بروز می­‌دهد؟

    در ابتدا لازم است نشانه­های لجبازی کودک را شناسایی کنید. در واقع، کودکانی که خواهان استقلال هستند و می­خواهند کارهای خود را به تنهایی انجام دهند، لجباز نیستند. تشخیص اشتباه رفتار کودک باعث ایجاد واکنش اشتباه در برابر رفتار او می‌شود. مهم­ترین نشانه­های لجبازی به شرح زیر است:

    ·       آسیب زدن به خود و دیگران

    کودک لجباز تا جایی که می­تواند روی خواسته خود پافشاری می­کند، حتی اگر این امر باعث آسیب به خود کودک شود. همچنین، وقتی والدین به ­طور جدی در مقابل او می­ایستند با رفتارهایی مانند کشیدن مو، فریاد زدن و شکستن وسایل واکنش نشان می­دهد. در موارد شدیدتر کودک لجباز به دیگران نیز آسیب وارد می­کند.

    ·       استقلال بیش از حد

    استقلال­طلبی یک خصیصه رشدی است، طوری که در سنین خاصی کودک تمایل زیادی دارد تا کارهای خود را به تنهایی انجام دهد و بعد از هر شکست دوباره شروع کند. اگرچه این ویژگی برای رشد اعتماد به نفس در کودکان ضروری است، اما در صورت تکرار زیاد، می­تواند به عنوان یکی از نشانه­های اصلی لجبازی شناخته ‌شود. به­ عنوان مثال، کودکی را در نظر بگیرید که به ­طور متوسط 20 بار پشت سر هم تلاش می­کند تا کفش خود را بپوشد اما موفق نمی­‌شود. در نهایت، این رفتار باعث عصبانیت و سرخوردگی او می­‌شود.

    ·       عصبانیت زیاد

    همه کودکان عصبانی می­شوند و این یک واکنش عادی است. با این­ حال، کودکان لجباز بیش از حد نرمال عصبانی می­شوند. به ­طوری که در مواجه با هر چیزی که برخلاف میل­شان هست، پرخاشگری می­‌کنند.

    لجبازی در کودکان

    علل لجبازی کودک

    علل مختلفی برای بروز لجبازی در کودکان وجود دارد. تغییرات سریع و ناخواسته در محیط اطراف کودک باعث بروز رفتاری به نام لجبازی می­شود. در اینجا، نقش شما به ­عنوان والدین اهمیت زیادی دارد. شما باید فرزندتان را به شکل صحیحی از این رفتار جدا کنید تا در بزرگسالی به یکی از  ویژگی­های شخصیتی او تبدیل نشود. برای این کار بهتر است دلایل بروز این رفتار را بدانید.

    ·       تنش شدید در روابط والدین

    زمانی که دعواهای خانوادگی زیاد می­شود، ارتباط درستی بین والدین و کودک شکل نمی‌گیرد. در بسیاری از موارد والدین عصبانیت خود را سر کودک خالی می­کنند. این اتفاق باعث می­شود ارتباط دوستانه­ای که کودک در این سن به آن نیاز دارد از بین برود. بنابراین، عدم ارتباط صحیح و مشاجره زیاد میان زوجین، یکی از دلایل سرپیچی در کودکان است.

    ·       مقایسه شدن با دیگران

    وقتی مدام کودک خود را با دیگر کودکان مقایسه می­کنید و او را سرزنش می­کنید، فرزندتان ناامید می­شود. این ناامیدی باعث می­شود کودک بیشتر روی نقاط ضعف خود پافشاری کند. به­ عنوان مثال، اگر غذا خوردن کودک را با فرد دیگری مقایسه کنید و بگویید او تمیز­تر از تو غذا می­خورد؛ کودک تا جایی که می­تواند لباس و میز خود را در هنگام غذا خوردن کثیف می­کند.

    ·       کنجکاوی

    وقتی کودک شروع به راه رفتن می­کند، جهان ناشناخته اطراف بیشتر در دسترس او قرار می­گیرد. کودکان تقریبا در مورد همه چیز کنجکاو هستند و تا جواب خود را نگیرند دست از تلاش برنمی­دارند. این کنجکاوی برای رشد کودک مفید است اما در طولانی مدت باعث لجبازی وی می­شود.

    • ابتلا به افسردگی و اضطراب

    علایم و نشانه­های بروز اختلالات روانی در کودکان و بزرگسالان متفاوت هستند. کودکان مبتلا به اختلال افسردگی و اضطراب، معمولاً رنج روانی و ذهنی خود را به صورت مشکلات رفتاری و لجبازی نشان می­دهند. حواستان باشد در صورت تداوم مشکل لجبازی در کودک، وجود این مساله حتماً باید بررسی شود.


    مقاله پیشنهادی «افسردگی در کودکان و راه‌های درمان آن چیست؟»


    نشانه­‌های کودک لجباز

    لجبازی در هر کودک نشانه­های خاص خود را دارد و با مشاهده سطحی قابل شناسایی نیست. در واقع، برای شناخت این نشانه­ها باید رفتار کودک را به ­مدت چند ماه تحت نظر گرفت. روانشناسان معتقدند اگر این نشانه­ها خیلی شدید بوده و چندین ماه ادامه داشته باشند، می­تواند نشان دهنده وجود مشکلات رفتاری و اختلال نافرمانی مقابله­ای (ODD) در کودک باشد. در این مورد، شما باید از مشورت­های یک مشاور و روانشناس کودک استفاده کنید تا بتوانید این مشکل را رفع نمایید. این نشانه­ها شامل موارد زیر می­شود:

    • سرپیچی از دستورات ساده
    • آسیب وارد کردن به دیگران
    • زودرنجی
    • کینه ورزی
    • واکنش­های رفتاری شدید

    راه­‌های درمان لجبازی

    پس از آنکه که به­ طور کامل با دلایل و نشانه­های لجبازی در کودکان آشنا شده­اید، لازم است راه­های درمان لجبازی در کودکان را نیز بشناسید. شناخت این روش­ها به شما کمک می­کند تا تنش­های رفتاری کودک خود را به حداقل ممکن برسانید و لجبازی او را کنترل کنید. در ادامه کارآمدترین این روش­ها را به ­صورت جداگانه بررسی خواهیم کرد.

    ·       گوش کردن به حرف‌­های کودک

    برقرار کردن یک ارتباط صحیح دو طرفه بسیاری از مسائل را حل می­کند. زمانی که با آرامش به حرف­های کودک گوش دهید و دلیل کارهای او را بپرسید، او نیز به حرف­های شما گوش می­دهد. بدیهی است زمانی که کودک احساس تنهایی کند برای جلب توجه والدین دست به کارهای مختلفی می­زند.

    ·       دادن حق انتخاب به کودک

    کودکان لجباز بسیار مایل هستند تا همه انتخاب­های خود را به­ طور مستقل انجام دهند. بنابراین، در این موقعیت دستور دادن به کودک کارساز نیست. در عوض، دو گزینه پیش­ روی کودک بگذارید. به­ عنوان مثال، به­جایی که به کودک بگویید این لباس را بپوش؛ به او این فرصت را بدهید تا از بین دو لباس انتخاب کند. این کار کودک را راضی نگه می­دارد و لجبازی او را به حداقل می­رساند. سعی کنید همیشه دو  گزینه را برای انتخاب قرار دهید زیرا گزینه­های زیاد کودک را سردرگم می­کند.

    ·       استفاده از جملات با بار مثبت

    سعی کنید در اعمال دستور­العمل­ها از جملات با بار منفی استفاده نکنید و آنها را با جملات مثبت جایگزین کنید. به­ عنوان مثال، به­جای گفتن ” ندو” می توانید بگویید” از تو می­خواهم آرامتر راه بروی”. به این طریق عادت به جملات مثبت را در فرزند خود تقویت می­کنید و لجبازی او را کاهش می­دهید.

    ·       مذاکره کردن با کودک

    کودکان لجباز علاقه زیادی به شنیده شدن دارند. برای کنترل لجبازی کودکان می­توانید با آنها وارد بحث و مذاکره شوید. حد و مرزهای خانه و محیط بیرون را مشخص کنید و قوانین دو طرفه­ای را ابلاغ کنید. نکته مهم این است که به قوانین گذاشته شده احترام بگذارید. وقتی کودک می­بیند والدین قوانین را رعایت می‌کنند، او نیز به قوانین احترام خواهد گذاشت.

    ·       نگاه کردن به مسائل از دید کودک

    سعی کنید از دید کودک به مسائل نگاه کنید تا متوجه مشکلات او شوید. بهتر است در شرایط بروز لجبازی با کودک خود همدردی کنید و ناراحتی او را درک کنید. به ­عنوان مثال، به ­جای وارد کردن فشار زیاد برای انجام تکالیف، آنها را به قسمت­های کوچک­تر تقسیم کنید و بین هر بخش زمانی را برای استراحت در نظر بگیرید.

    ·       فراهم کردن محیط آرام در خانه

    مطالعات مختلف ثابت کرده­اند که درگیری زیاد والدین و فضای متشنج خانه باعث کناره­گیری و پرخاشگری کودکان می­شود. این پرخاشگری با لجبازی همراه می­شود و کودک را به یک فرد قانون گریز تبدیل می­کند. بنابراین، سعی کنید حریم امن خانه را حفظ کنید و در مقابل کودکان با همسر خود بحث نکنید.

    مشاوره کودک و نوجوان

    جمع بندی

    در همه مراحل تربیت و تعلیم فرزندان، والدین با چالش­های مختلفی روبه رو هستند. همه افراد دوست دارند پدر و مادر خوبی باشند و فرزندان سالمی را پرورش دهند. لجبازی یکی از اولین رفتارهای ناهنجار کودک است که از سنین پایین شروع می­‌شود. درصورتی که لجبازی در کودکان مهار نشود در آینده مشکلات جدی­تری را به وجود می­آورد. برای برخورد درست با لجبازی کودک بهترین کار مراجعه به روان­شناس و استفاده از راهنمایی­های او است. به دلیل اهمیت این موضوع در این مطلب در مورد دلایل، نشانه­ها و راه‌­های درمان لجبازی در کودکان صحبت کردیم. اگر فرزند لجبازی دارید مطالب گفته شده کمک شایانی به شما خواهد کرد.

    میانگین امتیازات ۵ از ۵
    از مجموع ۲۲ رای

    به اشتراک گذاری:

    Facebook
    LinkedIn
    Telegram
    WhatsApp
    Email

    مقالات مرتبط

    #