هر رابطه و یا ازدواجی، مسائل و مشکلات خاص خود را دارد. ازدواج با فردی که اختلال وسواسی جبری دارد، چالش‌ها و مشکلات مضاعفی را وارد رابطه‌ی زناشویی زوجین می‌کند و به نحوی، کنترل رابطه و زندگی مشترک آنها را به دست می‌گیرد. در این مقاله به توضیح اختلال وسواسی جبری، تأثیرات و مشکلات آن در زندگی مشترک و راهکارهایی برای بهتر کنار آمدن با همسری که وسواس دارد پرداخته شده است.
اختلال وسواسی جبری
یک اختلال روانی شایع است که در بین بزرگسالان و کودکان دیده می‌شود. مشخصه‌ی این اختلال، افکار مزاحم و ناخواسته‌ای است که در فرد ایجاد ترس و اضطراب می‌کند و فرد برای کاهش این تنش و اضطراب، دچار احساس اجبار برای انجام یکسری کارهای تکراری می‌شود. هرگاه فرد سعی می‌کند نسبت به این افکار بی توجه باشد، بی فایده است و تنش و اضطراب او افزایش پیدا می‌کند. این افکار مزاحم، به همراه احساس اجبار برای انجام اعمال تکراری، در زندگی روزمره‌ی فرد اختلال ایجاد کرده.
علایم و ویژگی‌های اختلال وسواسی – جبری
- به طور کلی، افکار وسواسی در یکی از پنج طبقه‌ی زیر جای می‌گیرند:
- ترس از کثیفی و نجاست
- عدم تحمل ابهام
- نیاز به منظم و قرینه بودن همه چیز
- افکار وحشتناک در خصوص از دست دادن کنترل و آسیب زدن به خود یا دیگری
- افکار مزاحم و تکرار شونده با موضوع و محتوای جنسی
مقاله پیشنهادی «تشخیص اختلال شخصیت در نامزدتان | راهکارهای ساده»
به دنبال افکار وسواسی، فرد دچار اضطراب و تنش می‌شود و برای کاهش این اضطراب، احساس اجبار برای انجام یکسری اعمال و کارهای تشریفاتی و تکراری می‌کند. کارهایی که شاید منطقی نباشند و کمکی به فرد نکنند:
- ترس از دست زدن به اشیا مختلف و یا دست دادن با افراد؛ ترس از اینکه مبادا دستشان به میکروب خطرناک یا کشنده‌ای آلوده شود.
- شک و تردید در مورد قفل بودن در و یا خاموش بودن گاز و چک کردن‌های مکرر و وقت گیر
- صرف وقت زیاد برای نظم و ترتیب دادن به چیدمان منزل و اشیا
- احساس تنش و اضطراب در صورتی که نظم و قرینگی در چیدمان وجود نداشته باشد.
- احساس تنش و اضطراب زیاد در صورت حضور در جمع؛ ترس از اینکه مبادا کنترل خود را از دست بدهند و یا به کسی آسیب بزنند.
- اجتناب از موقعیت‌هایی که افکار وسواسی را تشدید می‌کند.
ازدواج با فردی که اختلال وسواسی جبری دارد چگونه است؟
ازدواج به خودی خود با مشکلات، چالش‌ها و استرس‌های خاصی همراه است، اما زمانی که یکی از زوجین اختلال روانی نظیر اختلال وسواسی جبری داشته باشد، علاوه بر مشکلات معمول، زوجین با مشکلات بیشتری مواجه می‌شوند و به نظر می‌رسد که که این اختلال به شدت، رابطه‌ی زناشویی زوجین را کنترل می‌کند. اختلال وسواسی جبری، نه تنها خود فرد بیمار را تحت تأثیر قرار می‌دهد، بلکه همسر او را نیز ممکن است دچار سرخوردگی، افسردگی، احساس شرم و گناه کند. تشریفات و اعمال تکراری و وقت گیری که فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری انجام می‌دهد و اطمینانی که باید به او در مورد مسائل مختلف داده شود، از جمله مسائلی است که همسر او را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مشکلاتی که در ازدواج با فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری وجود دارد
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که در ازدواج با فرد وسواسی پیش می‌آید، کنترلگری فرد بیمار است. فردی که به اختلال وسواس مبتلا است، نه تنها خود را درگیر اعمال تکراری و تشریفاتی می‌کند، بلکه انتظار دارد همسر او نیز همانند او عمل کند و در غیر این صورت، موجی از احساسات منفی را به همسر خود انتقال می‌دهد. موارد زیر از جمله رایج‌ترین مشکلات ازدواج با فرد وسواسی است:
- فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری ممکن است همسر خود را نیز درگیر اعمال تشریفاتی خود کند و از او بخواهد مانند او و به تعداد دفعاتی که او می‌گوید کاری را انجام دهد.
- فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری ممکن است همسر خود را دچار احساسات منفی نظیر خشم، شرم و یا احساس گناه کند.
- نگرانی و افکار وسواسی و اعمال تکراری فرد بیمار، ممکن است به مشاجره و دعوا با همسر منجر شود.
- اصرار فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری به همسرش برای شستشوی بیشتر و یا استحمام مداوم ممکن است به سلامت جسمی همسر او آسیب برساند.
- فرد مبتلا به اختلال وسواسی جبری، همسر خود را به دلایل مختلف مورد سرزنش قرار می‌دهد؛ برای مثال ممکن است هربار به همسرش معترض شود که چرا وسایل را طبق نظم دلخواه او نچیده است.
- به دلیل ترس فرد وسواسی از برخی موقعیت‌ها، با فکر اینکه “ممکن است در این مکان یا موقعیت اتفاق بدی بیفتد” آزادی و اختیار عمل همسر وی برای رفتن به برخی مکانها یا موقعیت‌ها تحت تأثیر قرار می‌گیرد و محدود می‌شود.
راهکارهایی برای کنار آمدن با فردی که اختلال وسواسی جبری دارد
- در نظر داشته باشید که همسر شما، نگاه و درک متفاوتی نسبت به مسائل و واقعیت دارد؛ در مرحله‌ی اول این تفاوت را بپذیرید.
- با پرسیدن سؤال، دیدگاه و نگرش او را نسبت به واقعیت، به چالش بکشید.
- با مطرح کردن نقطه نظرات متفاوت، او را تشویق کنید مسائل زندگی را از زاویه‌ی دیگری ببیند.
- نسبت به اضطراب و تنشی که همسر شما حس می‌کند آگاه باشید و با او همدردی کنید.
- او را سرزنش یا قضاوت نکنید.
- اختلال همسر شما ریشه زیستی و یادگیری دارد و شرایط به وجود آمده تقصیر هیچ یک از طرفین نیست.
- او را برای مراجعه به متخصص سلامت روان تشویق کنید و در طی کردن مسیر درمانی، او را همراهی کنید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
نتیجه گیری
نتایج مطالعات نشان داده است که زندگی با افرادی که به اختلال وسواسی جبری مبتلا هستند، می‌تواند منجر به استرس، اضطراب و فشار زیادی شود و این در حالی است که در این شرایط، تمرکز بیشتر بر روی فرد مبتلا به اختلال وسواس است و فرد همراه، به ندرت کمک تخصصی دریافت می کند و یا برای درمان مراجعه می‌کند. در صورتی که همسر یا نامزد شما، مبتلا به اختلال وسواسی جبری است، باید به خودتان توجه بیشتری کرده و نسبت به تأثیرات روانی و یا حتی فیزیکی که این موضوع روی شما دارد، آگاه باشید. در صورت نیاز درخواست کمک کنید و بدانید که این کار نشان دهنده‌ی قدرت شماست و نه ضعف. در صورتی می‌توانید به همسر خود کمک کنید، که خودتان در معرض آسیب نباشید و احساسات و عواطف منفی نظیر احساس گناه، احساس شرم و یا اضطراب شما را احاطه نکرده باشند. می‌توانید از درمانگر همسر خود بخواهید که شما را راهنمایی کند و از در میان گذاشتن مسائل شخصی با درمانگر نهراسید. این را در نظر داشته باشید که به منظور محافظت از سلامت روان و حتی جسم خود ممکن است رابطه شما با همسرتان، در برخی موارد دستخوش تغییر شود و شما مجبور باشید مرزهایی برای خود و رابطه‌تان تعیین کنید.
