بسیاری افراد به دنبال روشی برای درمان افسردگی، اضطراب، بهبود روابط، بهبود عملکرد و سایر جنبههای زندگی خود هستند و اغلب به دنبال بهترین روش ممکن هستند. روان درمانی، در کنار سایر درمانهای موجود، یکی از روشهایی است که در حل مشکلات گفته شده، کمک زیادی به ما میکند. با توجه به طیف وسیع رویکردها و نظریات و نیز با توجه به انواع مشکلات، درمانهای زیادی شکل گرفتهاند. در این مقاله به معرفی و توضیح برخی از پرکاربردترین و موثرترین روشهای روان درمانی میپردازیم.
روان درمانی چیست؟
روان درمانی، نوعی روش درمانی است که در کمک به بهبود ودرمان طیف وسیعی از اختلالات روانی، شرایط روحی و عاطفی خاص در افراد به کار گرفته میشود. روان درمانی در کاهش علایم اختلالات و بیماریهای روانی، بهبود عملکرد افراد و افزایش کیفیت و رضایت زندگی افراد، مؤثر است.
روان درمانی به چه شکلهایی انجام میشود؟
روان درمانی میتواند به صورت فردی، گروهی، خانوادگی و زوج درمانی انجام شود. روان درمانی برای تمامی گروههای سنی، بزرگسالان، سالمندان، نوجوانان و کودکان کاربرد دارد. جلسات روان درمانی معمولا به صورت جلسات هفتگی برگزار میشوند و درمانجو و درمانگر هردو فعالانه در فرآیند درمان مشارکت دارند.
روان درمانی میتواند کوتاه مدت (بین چند هفته تا چند ماه)، و یا بلند مدت (چندین ماه تا چندین سال) باشد. درمانهای بلند مدت، برای درمان اختلالات مزمن و پیچیده، کاربرد دارد. اهداف درمان، توسط درمانجو و درمانگر به صورت مشترک تعیین میشود.
انواع روشهای درمانی:
روانشناسان، روانپزشکان و سایر متخصصین سلامت روان، از روشهای مختلفی برای درمان مشکلات و اختلالات روانی استفاده میکنند. انتخاب روش درمان، به شرایط بیمار، شدت علایم بیماری و ترجیحات او بستگی دارد. متخصصین سلامت روان، ممکن است از یک یا چند روش برای درمان اختلالات روانی استفاده کنند.
طی سالها، با پیشرفت و ظهور نظریات و مطالعات جدید، روشهای مختلفی برای درمان اختلالات روانی تدوین شدهاند. روشهای مختلف روان درمانی، بر اساس نظریات مختلف تدوین شدهاند و هر کدام از آنها برای اختلالات خاصی به کار گرفته میشوند. در ادامه به معرفی و توضیح برخی از پرکاربردترین روشهای روان درمانی میپردازیم:
- درمان شناختی- رفتاری: این روش و رویکرد درمانی، یک درمان کوتاه مدت و هدف- محور است. در این درمان، درمانگر به بررسی رابطهی بین افکار و رفتارهای ما میپردازد. در این روش درمانی، هدف این است که به افراد کمک شود، الگوهای فکری غلط، ناسالم و ناکارآمد خود را شناسایی کرده و آنها را تغییر دهند.
- درمانگران معمولا از این روش درمانی برای درمان اضطراب، افسردگی، استرس و فوبیاها استفاده میکنند. این روش برای تغییر رفتار و عادات افراد نیز مفید است. افرادی که اعتیاد دارند و یا سبک زندگی ناسالمی دارند، میتوانند از درمان شناختی- رفتاری بهرهمند شوند.
- طی جلسات درمان شناختی- رفتاری، درمانگر به کمک درمانگر، افکار منفی درمانجو را شناسایی کرده و آنها را با افکار مثبتتر و واقعبینانهتری جایگزین میکنند. در درمان شناختی- رفتاری، فرض بر این است که با تغییر افکار، رفتار فرد نیز به مرور تغییر میکند.
- درمان روانتحلیلی: در این روش درمانی، فرض بر این است که اتفاقات و وقایعی که در گذشته برای ما افتادهاند، میتوانند بر روی احساسات، انتخابها و روابط کنونی ما تأثیر بگذارند. در این درمان، هدف این است که احساسات و عواطف منفی و سرکوب شده، شناسایی شوند تا بتوان مجددا آنها را به شکل دیگری بازسازی کرد و تعارضات و دوگانگیهای ذهنی و روانی افراد حل شود. در این درمان، انتظار میرود با حل و بازسازی احساسات سرکوب شده و حل تعارضات، فرد تجارب بهتری به دست بیاورد، روابط بهتری داشته باشد و عزت نفسش بهبود پیدا کند.
- در این روش درمانی، درمانجو تشویق میشود تا در مورد تجارب، احساسات، افکار و امیال خود، بدون سانسور و بدون سبک سنگین کردن، آزادانه صحبت کند. طی صحبت کردن در مورد مسائل مختلف، درمانجو به کمک درمانگر، کم کم علت و ریشهی مشکلات خود را پیدا میکنند و نسبت به مشکلاتش بینش پیدا میکند.
- روانتحلیلگری در برخی موارد میتواند به عنوان یک روش درمانی کوتاه مدت به کار گرفته شود، اما عمدتا یک درمان بلند مدت است که به چند سال زمان احتیاج دارد.
- رفتار درمانی دیالکتیکی(DBT): رفتار درمانی دیالکتیکی، یکی از روشهای درمان شناختی- رفتاری است. هدف اولیهی این درمان این است که به افراد مهارتهایی آموزش دهد که بتوانند هیجانات و استرس خود را مدیریت کنند و آگاهانهتر زندگی کنند. این درمان در ابتدا به منظور درمان اختلال شخصیت مرزی تدوین و به کار گرفته شد؛ اما در حال حاضر در درمان طیف وسیعی از اختلالات مورد استفاده قرار میگیرد. بنظر میرسد این درمان در کمک به افرادی که تکانشی هستند و رفتارهای خودجرحی دارند، مؤثر است.
- درمان انسانگرایانه و وجودی: در این نوع درمان، به جای تمرکز بر روی رفتارها و یا افکار خاص، بر روی ماهیت وجودی انسان تمرکز میشود. در این روش درمانی، بر روی توانمندیهای انسان و به ویژه توانایی او برای رشد و تغییر تمرکز میشود. دیدگاه درمانهای وجودی و انسانگرایانه این است که افراد از طریق کاوش خود، میتوانند به رشد و خودشکوفایی برسند. افراد با اختلالات افسردگی، اضطراب، حملهی عصبی و نیز افراد با عزت نفس پایین و آسیب دیده میتوانند از این نوع درمان بهرهمند شوند.
مقاله پیشنهادی «مهارت ارتباط موثر چیست؟ روشهای بهبود آن کدامند»
نتیجهگیری:
أنواع روشهای روان درمانی، طی زمان به منظور درمان و بهبود اختلالات مختلف، به وجود آمدهاند و امروزه متخصصین سلامت روان، از روشهای مختلفی برای درمان بیماریها و اختلالات روانی استفاده میکنند. در حالی که أنواع روشهای درمانی وجود دارند و درمانگران و متخصصین سلامت روان برای درمان بیماریها و اختلالات ممکن است از یک یا چند روش و رویکرد استفاده کنند؛ معمولا هر درمانگر و متخصص تنها در یکی از رویکردها و روشهای گفته شده تخصص و مهارت کافی دارد. لازم است برای دریافت هرنوع درمان، به متخصص مرتبط با درمان مد نظر مراجعه کنیم.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980