اگر از آن دسته افرادی هستید که احساس میکنید اعتماد به نفس و یا عزت نفس آسیب دیدهای دارید و یا از یک احساس ناکافی بودن همیشگی رنج میبرید؛ بهتر است در این مقاله همراه ما باشید. اعتماد به نفس و عزت نفس یکی از موضوعات مهم و از جمله عوامل تاثیرگذار در شکلگیری و تداوم بسیاری از اختلالات روانی است. در ادامه به این موضوع که اعتماد به نفس و عزت نفس چیست، چه تفاوتی با هم دارند و چه تاثیری در زندگی افراد دارند، پرداخته میشود. همچنین در این مقاله پرسشنامه عزت نفس نیز آورده شده است. با پاسخ دادن به سوالات پرسشنامه تاحدود زیادی میتوانید از وضعیت عزت نفس و اعتماد به نفس خود آگاه شوید. علاوه بر این به راههای افزایش اعتماد به نفس و بالا بردن عزت نفس و به طور اختصاصی راههای افزایش اعتماد به نفس کودکان خواهیم پرداخت. پس با مقاله “11 راه طلایی برای افزایش اعتماد به نفس و بالا بردن عزت نفس” با ما همراه باشید.
اعتماد به نفس چیست؟
اعتماد به نفس (Self-Confidence) به باور فرد به تواناییهای خود برای دستیابی به نتایج دلخواه، انجام وظایف یا مدیریت موقعیتهای مختلف اشاره دارد. اگر فردی اعتماد به نفس بالا داشته باشد، مهارتها، تواناییها، نقاط قوت و ضعف خود را درک کرده و به آنها نگرش مثبتی دارد. افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند، احتمالاً اهداف بلندپروازانهای تعیین میکنند، ریسک میکنند و انتقاد را میپذیرند. باور آنها به تواناییهایشان به آنان اجازه میدهد بر چالشها غلبه کنند و به اهداف واقعبینانهای برسند.
عزت نفس چیست؟
معمولاً تعاریف زیادی از عزت نفس وجود دارد. عزت نفس در واقع نظری است که شما نسبت به خودتان دارید. این نظر میتواند مثبت یا منفی باشد. وقتی عزت نفس طبیعی و سالمی دارید، تمایل دارید که در مورد خودتان مثبت فکر کنید و به زندگی دیدگاه خوش بینانهتری داشته باشید. افراد با عزت نفس سالم میدانند و حس میکنند که ارزشمند هستند و میتوانند برخی از ویژگی های مثبت خود را نام ببرند. به عنوان مثال چنین افرادی خود را به شکل “من دوست خوبی هستم”، “من مهربان هستم”، “من صادق هستم”، یا ” من پدر خوبی هستم” و غیره توصیف میکنند.
اما وقتی عزت نفس پایینی دارید، تمایل دارید که خود، جهان و آینده را منفی و انتقادی ببینید. این امر میتواند یک احساس نگرانی و اضطراب، غمگینی، بیانگیزهگی یا فقدان شور و شوق همیشگی را در شما ایجاد کند. در واقع، افرادی که عزت نفس پایینی دارند وقتی با چالشهایی روبرو میشوند، ممکن است شک داشته باشند که آیا قادر خواهند بود از پس آنها بربیایند یا نه. افراد با عزت نفس پایین ممکن است در ذهن خود، با خودشان تند صحبت کرده و به خود جملاتی مانند “تو احمقی”، “تو هرگز از پس این کار بر نمی آیی” یا “من هیچ چیزی را نمی دانم” زمزمه کنند.
تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس
اصطلاحات اعتماد به نفس و عزت نفس اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند. اما آنها متفاوت هستند. ممکن است فردی اعتماد به نفس بالا داشته باشد، زیرا در یک زمینه تجربه دارد اما در مقابل ممکن است عزت نفس وی پایین باشد. اما ” تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس” چیست؟ اعتماد به نفس به باورهای افراد در مورد مهارتها و تواناییهای خود اشاره دارد. در حالی که عزت نفس میزان ارزش و قدردانی شما برای خود است. به عنوان مثال، ممکن است یک ورزشکار اعتماد به نفس بالا در توانایی ورزشی خود داشته باشد، اما از عزت نفس پایین رنج ببرد و نسبت به خود نظر منفی داشته باشد.
برخلاف عزت نفس که پایدارتر و فراگیرتر است، اعتماد به نفس عموماً وابسته به موقعیت است. برای مثال، صرف نظر از احترام و ارزشی که فرد برای خود در نظر میگیرد، ممکن است در طراحی یا اجرای موسیقی، اعتماد به نفس داشته باشد، اما در موقعیتهای اجتماعی یا سخنرانی در جمع از اعتماد به نفس لازم برخوردار نباشد.
اهمیت اعتماد به نفس بالا
افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند، توانایی و توانمندیهای خود را قبول دارند و در جهت ارتقاء آنها تلاش میکنند. معمولا افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند، تلاش میکنند نقاط ضعف خود را مرتفع کنند. افراد با اعتماد به نفس بالا تلاش میکنند مواردی که میتواند همراه با احساس خشنودی و رضایت برای آنها باشد را پیگیری و دنبال نمایند. افراد با اعتماد به نفس بالا معمولا روابط موفقتر و بیشتری با دیگران دارند و روابط بین فردی منبع رضایت آنهاست.
در مقابل، اعتماد به نفس پایین میتواند باعث شود که فرد به توانمندیهای خود شک کرده و احساس کند که باید خود را به دیگران ثابت کند. چنین فردی ممکن است در محل کار کمتر صحبت کند و نظر خود را ارائه دهد. فردی که اعتماد به نفس پایینی دارد احتمالاً ریسک گریز است و در عوض رفتارهای مطیعانه زیادی اتخاذ میکند.
افرادی با اعتماد به نفس پایین تمایل بیشتری به حفظ وضعیت موجود داشته باشند زیرا این چیزی است که آنها با آن راحت هستند. اعتماد به نفس ضعیف به این معنی است که آنها به احتمال زیاد ایدههایی در مورد روشهای جدید کار ارائه نمیدهند زیرا آنها اعتماد ندارند که به اندازه کافی خوب هستند و از پس کار برمیآیند. زندگی شخصی نیز میتواند تحت تأثیر اعتماد به نفس ضعیف باشد. فردی که اعتماد به نفس ضعیفی دارد کمتر با افراد جدید در محیطهای اجتماعی ملاقات میکند، زیرا معتقد است چیز زیادی برای ارائه ندارد. چنین فردی ممکن است خود را پایینتر از دیگران دانسته و این امر باعث اجتناب او از موقعیتهای اجتماعی، شغلی، تحصیلی و غیره شود.
اعتماد به نفس بالا چیست و چه نقشی در زندگی دارد؟
اعتماد به نفس و یا عزت نفس در واقع هسته اصلی سلامت روان و احساس رضایت شخصی است. برخی از تاثیرات مهم اعتماد به نفس و عزت نفس بالا شامل موارد زیر است. عزت نفس بالا به افراد کمک میکند که:
- خودشان را به عنوان یک شخص دوست داشته باشند و برای خود ارزش قائل شوند.
- بتوانند به راحتی تصمیم گرفته و خود را اثبات کنند.
- به اهمیت و کفایت خود باور داشته باشند.
- باور کنند که واقعاً لایق خوشبختی هستند.
- در انجام کارها با اعتماد به نفس رفتار کنند.
- به تواناییهای خود اعتماد کنند و به خوبی از آنها استفاده کنند.
- نقاط قوت خود را بشناسند.
- احساس کنند که میتوانند چیزهای جدید یا دشوار را امتحان کنند.
- نسبت به خود مهربانی نشان دهند.
- اشتباهات گذشته را بدون سرزنش خود جبران کنند.
- زمانی را که نیاز دارند برای خود اختصاص دهید.
مقاله پیشنهادی: تلههای ذهنی یا تلههای شخصیتی را بهتر بشناسیم !! + پرسشنامه
عزت نفس پایین چیست و مهترین نشانههای آن کدامند؟
عزت نفس پایین به این معناست که برای خود اهمیت زیادی قائل نباشید. اگر عزت نفس پایینی دارید، ممکن است در بین اطرافیان احساس خجالت یا اضطراب کنید، خود را ناتوان تصور کرده و یا به شدت از خود انتقاد کنید. برخی از افراد با عزت نفس پایین میدانند که بیش از حد خود را قضاوت میکنند و برخی دیگر آنقدر به باورهای منفی خود پایبند هستند که احساس میکنند این باورها واقعیت دارند. عزت نفس پایین بر بسیاری از افراد تأثیر میگذارد و ممکن است شما را در برابر سایر مشکلات سلامت روان آسیب پذیرتر کند. خوشبختانه، تکنیکهای روانشناختی مفیدی برای بهبود عزت نفس شما وجود دارد. در ادامه به برخی از نشانههای عزت نفس پایین اشاره میشود. افرادی که عزت نفس پایینی دارند معمولاً:
- فقط روی ویژگیهای منفی خود تمرکز میکنند.
- به تصمیمات خود اعتماد ندارند.
- با یک تصویر منفی از بدن خود مبارزه میکنند.
- نمیتوانند خودسرزنشگری را کم کنند.
- در احساس مثبت نسبت به آینده و امیدواری مشکل دارند.
اعتماد به نفس بالا یا پایین چگونه بر زندگی ما تاثیر دارد؟
اعتماد به نفس و عزت نفس شما بر نحوه زندگی و کیفیت زندگی شما تأثیر میگذارد. اعتماد به نفس بالا به شما کمک میکند دایما در حال افزایش و یا تقویت توانمندیها و تواناییهای خود باشید. اعتماد به نفس بالا میتواند انگیزه شما برای پیشرفت و تلاش را دوچندان نماید. علاوه بر این عزت نفس بالا میتواند تسهیلگر مناسبی برای روابط بین فردی شما باشد. زمانی که عزت نفس مناسبی داشته باشید، میتوانید با اطمینان و اعتماد بیشتری روابط بین فردی جدید را شروع کنید. افرادی که اعتماد به نفس بالا دارند، معمولا عملکرد تحصیلی و شغلی بهتری دارند و در طولانی مدت روابط موثرتری با دیگران برقرار میکنند.
در مقابل، اعتماد به نفس یا عزت نفس آسیب دیده یا عزت نفس پایین میتواند زندگی شما را از همه جهات سخت کند. بدین صورت که احساس کم ارزشی ممکن است شما را به شدت دچار اضطراب، نارضایتی، شک و تردید و خودسرزنشگری کرده و تداوم آن باعث ایجاد اختلالات روانی چون اضطراب، افسردگی، شخصیت مرزی، اعتیاد و غیره میشود. چنین احساساتی با ایجاد افکار خود انتقادی شدید، شما را عذاب میدهد. در برخی موارد عزت نفس پایین موجب میشود که تلاش کنید همواره دیگران را راضی نگه دارید. این امر موجب توجه افراطی به دوستان یا اعضای خانواده شما شده و موجب فراموش کردن خود یا از خودگذشتگی بیش از حد در روابط میشود. بنابراین عزت نفس پایین با ایجاد یک احساس بیکفایتی و کمارزشی دایم میتواند مانع احساس آرامش شما در کنار دیگران شده و شما را از داشتن زندگی اجتماعی شاد و با کیفیت باز دارد.
تست غربالگری عزت نفس پایین
تشخیص عزتنفس پایین فقط باید توسط یک متخصص روانشناسی بالینی یا متخصص سلامت روان صورت گیرد. با این حال، پاسخ دادن به سؤالات غربالگری زیر میتواند به شما کمک کند تا متوجه شوید که آیا نیاز است در زمینه بهبود عزت نفس خود به یک متخصص روانشناسی بالینی مراجعه کنید یا خیر.
کاملاً موافقم | موافقم | مخالفم | کاملاً مخالفم | ||
1 | احساس میکنم حداقل به اندازه دیگران، فردی ارزشمند هستم. | 1 | 2 | 3 | 4 |
2 | در کل از خودم راضی هستم. | 1 | 2 | 3 | 4 |
3 | هیچ وقت احساس بی مصرفی نمیکنم. | 1 | 2 | 3 | 4 |
4 | وقتی اوضاع درست پیش نمی رود، با مهربانی خودم را تشویق میکنم. | 1 | 2 | 3 | 4 |
5 | من یک سری ویژگیهای خوب دارم. | 1 | 2 | 3 | 4 |
سؤالات بالا نمیتوانند تشخیص قطعی ارائه دهند، اما اگر برای بسیاری از این سؤالات تیک «کاملاً مخالفم» را زدهاید، نشانه این است که ممکن است با عزتنفس پایین دست و پنجه نرم کنید. برای سهولت اجرا و آگاهی از نحوه نمره گذاری میتوانید پرسشنامه عزت نفس را دانلود کرده و تکمیل نمایید.
راههای افزایش اعتماد به نفس و بالابردن عزت نفس
اگر از آن دسته افرادی هستید که دارای اعتماد به نفس یا عزت نفس پایینی هستید؛ نگران نباشید، چرا که امروزه برای افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس و کم کردن پیامدهای ناشی از کمبود آن، راهکارها و تکنیکهای روانشناختی زیادی وجود دارد. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میشود. به یاد داشته باشید که افزایش اعتماد به نفس و بالا بردن عزت نفس مستلزم یک فرآیند مستمر بوده و تغییر طرز فکر و احساس شما در مورد خودتان زمان و انرژی می طلبد. پس باید همواره صبور و شکیبا باشید!
همیشه در حال یادگیری باشید
یادگیری مهارتهای جدید و تقویت مهارتهای پیشین در افراد میتواند تاثیر بسزایی در افزایش اعتماد به نفس داشته باشد. در اصل باور به تواناییها و توانمندیهایمان است که اعتماد به نفس ما را تشکیل میدهد. با توجه به این اصل، یادگیری مهارتهای جدید و تقویت مهارتهای قبلی میتواند تداوم اعتماد به نفس بالا را در شما تضمین کند.
ثبت موفقیتها و دستاوردهای گذشته و یادآوری آنها به خود
موفقیتها و دستاوردهای ما در زندگی یکی از مهمترین مولفههای تشکیل دهنده اعتماد به نفس و عزت نفس ماست. گاهی افراد موفقیتهای خود در زندگی را فراموش میکنند و یا آنها را دست کم میگیرند. فکر کردن به موفقیتهای قبلی و دستاوردهایی که تاکنون در زندگی کسب کردهایم و یادآوری آنها به خودمان میتواند به افزایش انگیزه برای تداوم تلاش و بالا نگه داشتن اعتماد به نفس مان کمک نماید.
به قولهایی که به خودتان دادهاید عمل کنید
ثبات قدم در راه رسیدن به اهداف شخصی یک راهکار عالی برای ایجاد عزت نفس و بالا بردن اعتماد به نفس است. حتی تعهدات به ظاهر کوچک مانند انجام یک تمرین 10 دقیقه ای یوگا در صبح، یا انجام ورزش به طور منظم، خوابیدن در رختخواب در زمان مشخص، همگی فرصتهایی برای عمل به وعدههایی است که به خود دادهاید. چنین اقداماتی با گذشت زمان، این احساس را در شما ایجاد میکند که حواستان به خودتان است. این امر میتواند به تقویت ارزش شخصی شما کمک کند.
شفقت و مهربانی به خود
اختصاص زمان برای پرورش احساسات صمیمانه نسبت به خود یکی از راهکارهای موثر برای حل مسائل مربوط به عزت نفس است. دوست داشتن خود و پرورش این باور که شما به اندازه کافی خوب و ارزشمند هستید و باید خودتان را در شرایط و زمانهای مختلف دوست داشته باشید، یکی مهمترین روشهای درمان عزت نفس پایین است. شما باید یاد بگیرید که شور و شوق و دوست داشتن را به سمت خود سوق دهید.
استفاده از کاربرگ عزت نفس
اگر از آن دسته آدمهایی هستید که از نوشتن لذت میبرند، میتوانید ثبت احساسات و افکار خود روی یک کاربرگ را امتحان کنید. هزاران کاربرگ رایگان عزت نفس در فضای اینترنت موجود است. برخی ممکن است به شما کمک کنند تا از شر خودگویی منفی در مورد خود رها شوید، در حالی که برخی دیگر ممکن است به شما کمک کنند تا نقاط قوت و ویژگی های مثبت خود را شناسایی کنید. برگه هایی را پیدا کنید که که در این زمینه برایتان کمک کننده باشید. این کاربرگها به شما در افزایش اعتماد به نفس و بالابردن عزت نفس کمک میکند.
استفاده از خودگویی مثبت
بر زبان آوردن جملات مثبت در مورد خود در مقابل آینه، علاوه بر آنکه میتواند احساسات خوشی برایتان ایجاد کند، میتواند راهی موثر برای افزایش عزت نفس شما نیز باشد. به خاطر داشته باشید که در چنین مواردی نیازی به تحمیل احساسات مثبت غیر واقعی به خودتان نیست. بلکه نیاز است تا برخی واقعیتها را در مورد خود در ذهن مرور کنید. جملاتی مثل “من لایق عشق هستم” یا “من آدم خوبی هستم”، میتوانند نمونههای خوبی در این خصوص باشند.
نه گفتن را یاد بگیرید
اگر به نه گفتن عادت نداشته باشید، قاطعیت شما در موقعیتهای اجتماعی میتواند دشوار باشد. اگرچه جلب رضایت دیگران به هر قیمتی ممکن است در ابتدا رضایتبخش باشد، اما در نهایت بسیار خسته کننده خواهد بود. یاد گرفتن “مهارت نه گفتن” علاوه بر آنکه موجب قاطعیت شما میشود، موجب میشود تا به خوبی از احساس فشار در روابط اجتماعی نیز خلاص شوید. بطور کلی، افرادی که مهارت نه گفتن را بلدند در موقعیتهای اجتماعی به عنوان افراد دارای عزت نفس و اعتماد به نفس بالا ادراک میشوند. امروزه روشهای زیادی برای تمرین مهارت نه گفتن وجود دارد، سعی کنید با کمک یک تراپیست آنها را یاد بگیرید.
استفاده هدفمند از رسانههای اجتماعی
رسانههای اجتماعی میتوانند منبع خوبی برای ارتباط، کسب آگاهی و افزایش روحیه باشند. بهتر است حسابهایی که در رسانههای اجتماعی دنبال میکنید را مرور کنید و حسابهایی که احساس خوبی نسبت به خودتان ایجاد نمیکنند را حذف کنید. یادتان باشد، نیازی نیست کسی را دنبال کنید که حال شما را بد میکند!
انجام کار داوطلبانه را امتحان کنید
کمک کردن به دیگران از جمله فعالیتهایی است که میتواند موجب دور شدن ذهن ما از مقایسه خود با دیگران شود. داوطلب شدن برای کارهایی که به آنها اهمیت میدهید، میتواند به شما کمک کند تا انرژی خود را صرف اموری کنید که فینفسه برایتان احساس ارزشمندی ایجاد میکند. این کار میتواند به افزایش اعتماد به نفس و بالا بردن عزت نفس در شما کمک کند.
یاد بگیرید که در زمان آشفتگی چگونه خود را آرام کنید
آشفته شدن به دلایل مختلف، از جمله تجربیات شایع در بین افراد است. اگرچه همه افراد آشفتگی را تجربه میکنند، اما فقط افراد خاصی هستند که میدانند در چنین مواقعی چگونه خود را آرام سازند. یادگیری روشهای آرامسازی شخصی از جمله مهارتهای لازم در زندگی هر فردی است. این مهارت علاوه بر آرام ساختن فرد، به وی کمک میکند تا احساس تسلط بر شرایط داشته و احساس کارآمدی و اعتماد به نفس بالا کنید. سعی کنید تکنیکهای موثر برای آرام کردن خود را کشف کنید. برخی از این روشها که میتوانند مفید باشند شامل تنفس عمیق، گوش دادن به موسیقی آرام بخش، یادگیری مهارتهای تنظیم هیجان یا پیاده روی است.
از یک تراپیست کمک بگیرید
همه استراتژیهای بالا میتوانند به شما کمک کنند که اعتماد به نفس و عزت نفس خود را ارتقا دهید، اما خاطرتان باشد هیچکدام از این روشها نمیتوانند جایگزینی برای کار با یک متخصص سلامت روان باشند. پس اگر احساس میکنید از ضعف شدید عزت نفس رنج میبرید و علیرغم تلاشهای فراوان همچنان مشکلات شما پابرجا هستند، حتماً از یک رواندرمانگر یا تراپیست کمک بگیرید. رواندرمانگران که عمدتاً روانشناسان بالینی آموزش دیده هستند، با شناخت علمی که از ذهن انسان دارند، به خوبی میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند.
در این مقاله سعی کردهایم به طور اختصاصی به راههای افزایش اعتماد به نفس کودکان بپردازیم. در قسمت بعدی مقاله به 16 روش طلایی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان اشاره خواهد شد.
16 روش طلایی برای افزایش اعتماد به نفس کودکان
بچهها از بدو تولد مهارتهای جدیدی را با سرعت بسیار بالایی یاد میگیرند. همانطور که کودکان بزرگتر میشوند و مهارتهایی را یاد میگیرند، اعتماد به نفس آنان نیز رشد میکند. اما رشد اعتماد به نفس در همه کودکان یکسان نیست. در برخی از کودکان اعتماد به نفس به خوبی رشد کرده و در برخی دیگر رشد نیافته باقی میماند. والدین میتوانند با انجام برخی اقدامات به رشد طبیعی اعتماد به نفس در کودکان خود کمک کنند. در ادامه به برخی از روشها اشاره شده که با انجام آنها میتوانید بچهها را طوری آماده کنید که احساس توانایی کنند و بتوانند از مهارتها و استعدادهایشان حداکثر استفاده را ببرند.
اعتماد به نفس خود را الگو قرار دهید
حتی اگر برای انجام کاری کاملاً آمادگی ندارید، دیدن اینکه شما وظایف جدید را با خوشبینی و آمادگی زیاد انجام میدهید میتواند الگوی خوبی برای بچهها باشد. این بدان معنا نیست که شما باید وانمود کنید که کامل هستید! در چنین شرایطی اضطراب خود را بپذیرید، اما به آن اهمیت زیادی ندهید. در این فرایند سعی کنید بیشتر روی کارهای مثبتی که برای آماده شدن انجام می دهید، متمرکز شوید.
از اشتباهات بچهها ناراحت نشوید
به بچهها کمک کنید تا ببینند که همه اشتباه میکنند. نکته مهم این است که از آنها یاد بگیرید نه اینکه روی آنها تمرکز کنید. افراد با اعتماد به نفس اجازه نمیدهند ترس از شکست بر سر راهشان قرار گیرد – نه به این دلیل که مطمئن هستند هرگز شکست نخواهند خورد؛ بلکه به این دلیل که میدانند چگونه با شکست مواجه شوند!
بچهها را تشویق کنید تا چیزهای جدید را امتحان کنند
به جای اینکه بچهها تمام انرژی خود را روی چیزهایی متمرکز کنند که در آن خوب و عالی هستند، به آنها بیاموزید که مهارتهای متنوعی را فرابگیرند. دستیابی به مهارتهای جدید باعث میشود بچهها احساس توانایی و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشند. این امر میتواند به بچهها کمک کند تا بتوانند با مشکلاتی که برایشان پیش میآید به خوبی مقابله کنند.
گاهی اجازه دهید بچهها شکست بخورند
طبیعی است که بخواهید از کودک خود در برابر شکست محافظت کنید، اما آزمون و خطا جزئی از پرورش اعتماد به نفس است. با تجربه شکست بچه یاد میگیرند که شکست واقعاً کشنده نیست و باید دنبال راهحلهای جدید باشند. همچنین این موضوع میتواند بچهها را به تلاش بیشتر تشویق کند. سعی کنید در چنین مواقعی درباره یافتن یک راهحل جدید با بچهها مشارکت کنید.
استقامت را تحسین کنید
یادگیری تسلیم نشدن پس از تجربه شکست، یک مهارت مهم برای کسب اعتماد به نفس است. اعتماد به نفس و عزت نفس به این نیست که همیشه در همه چیز موفق باشید، بلکه به این است که به اندازه کافی انعطاف پذیر باشید تا به تلاش خود ادامه دهید و اگر بهترین نیستید مضطرب نشوید. این راهکار میتواند به پیشگیری از افسردگی در کودکان نیز کمک کند.
به بچه کمک کنید اشتیاق خود را پیدا کنند
کاوش در مورد علایق میتواند به کودکان کمک کند تا به یک حس هویت برسند. داشتن یک احساس واقعی نسبت به علاقمندیها و هدف برای ایجاد اعتماد به نفس ضروری است. همچنین، پرداختن به استعدادهای آنها میتواند باعث افزایش عزت نفس نیز بشود.
هدفگذاری کنید
بیان اهداف کوچک و بزرگ و دستیابی به آنها باعث میشود بچهها احساس قدرت کنند. با تشویق فرزندتان به تهیه فهرستی از چیزهایی که دوست دارند به آن دست یابند، به فرزندتان کمک کنید تا آرزوها و رویاهای خود را به اهداف عملی تبدیل کند. سپس، تقسیم اهداف بلندمدت به معیارهای واقعی را با آنها تمرین کنید. با این کار، شما به علایق آنها اعتبار میدهید و به آنها کمک میکنید تا مهارتهایی را که برای رسیدن به اهدافشان در طول زندگی نیاز دارند، بیاموزند.
تلاش کودکتان را جشن بگیرید
تمجید از بچهها برای موفقیتهایشان بسیار مطلوب است. مهمتر از آن این است که به آنها بفهمانید فارغ از نتیجه به تلاشهای آنها افتخار میکنید. ایجاد مهارتهای جدید به کار سخت نیاز دارد و نتایج همیشه فوری نیست. بگذارید بچهها بدانند که برای کاری که انجام میدهند ارزش قائل هستید، چه بچههای نوپا و چه نوجوانانی که به خودشان گیتار میآموزند!
انتظار داشته باشید که آنها وارد میدان شوند
بچهها وقتی برای انجام کارهای مناسب سن، از چیدن اسباببازیها گرفته تا شستن ظرف و مراقبت از خواهر و برادرهای کوچکتر؛ اعلام آمادگی میکنند، احساس ارتباط و ارزش بیشتری میکنند. پس سعی کنید تلاش آنها برای مشارکت و انجام چنین اموری را ارج بگذارید. این امر عامل مهمی برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان است.
نقص را در آغوش بگیرید
شما به عنوان افراد بالغ میدانید که کمالگرایی غیرواقعی است، پس باید این پیام را در اسرع وقت به بچهها هم بدهید. به بچه ها کمک کنید بفهمند بیشتر آنچه که در تلویزیون، مجلات، کتابها و رسانههای اجتماعی در مورد افراد همیشه شاد، موفق، زیبا و خوشپوش وجود دارد ممکن است خیالی و ایدهآل باشد. در عوض، به آنها گوشزد کنید که گاهی میتوان ایدهآل نبود و در کنار آن خوشحال بود.
بچهها را برای موفقیت آماده کنید
چالش برای بچهها خوب است، اما آنها باید فرصتهایی هم داشته باشند که در آن مطمئن شوند میتوانند موفق شوند. به فرزندان خود کمک کنید تا در فعالیتهایی شرکت کنند که به آنها احساس راحتی و اعتماد به نفس کافی برای مقابله با چالش بزرگتر میدهد.
آنها را به مستقل بودن تشویق کنید
تشویق فرزندتان به مستقل بودن یک راه عالی دیگر برای کمک به او برای افزایش اعتماد به نفس است. این بدان معنا نیست که قبل از آماده شدن آنها را از لانه بیرون بیاورید، بلکه تنها کاری که باید انجام دهید این است که به آنها فرصت دهید تا کمی بالهای خود را باز کنند و به طور مستقل چیزهای جدید را امتحان کنند. همانطور که کودکان مستقلتر میشوند، احساس قدرت و اعتماد به نفس بیشتری میکنند.
به کودکان کمک کنید تا تصویری مثبت از خود ایجاد کنند
یکی از بهترین راهها برای کمک به ایجاد اعتماد به نفس فرزندتان این است که به او کمک کنید تصویر مثبتی از خود ایجاد کند. این شامل آموزش به او برای پذیرش مثبت خود بدون توجه به نقصها است. کودکان باید یاد بگیرند همه چیز را دوست داشته باشند و بپذیرند. شما میتوانید این کار را با تعریف و تمجید از آنها انجام دهید و آنها را در معرض الگوهای مختلف قرار دهید. شما باید به آنها کمک کنید بفهمند که هر کس در مسیر زندگی خود منحصر به فرد و خاص است. وقتی فرزند شما تصویر مثبتی از خود داشته باشد، به خود و تواناییهایش اعتماد بیشتری خواهد داشت.
آنها را تشویق کنید تا احساسات خود را بیان کنند
یکی دیگر از اقدامات مهم برای افزایش اعتماد به نفس در کودکان، تشویق آنها به ابراز احساسات است. این بدان معنا نیست که باید به آنها اجازه دهید احساسات منفی خود را به روشهای ناسالم تخلیه کنند، بلکه به این معنی است که باید به آنها یک روش ایمن و قابل قبول برای بیان احساساتشان یاد بدهید. مهدکودکها میتوانند در این زمینه خیلی کمک کننده باشند. برای آگاهی در مورد ویژگیهای یک مهدکودک خوب میتوانید به مقاله” 5 تا از مهمترین ویژگیهای یک مهدکودک خوب” مراجعه کنید.
به آنها بیاموزید که چگونه از خود دفاع کنند
در دنیای امروز، مهم است که کودکان بدانند چگونه از خود دفاع کنند. به کودک خود بیاموزید که چگونه نظرات خود را به شیوهای سالم و مثبت بیان کند و در شرایط لازم از خودش دفاع کند. این میتواند شامل تشویق کودک برای ایفای نقش در شرایط و سناریوهای مختلف، مانند ایستادن در مقابل یک قلدر یا درخواست چیزی که او میخواهد، باشد.
همواره عشق خود را به آنان نشان دهید
بگذارید فرزندانتان بدانند که شما آنها را بدون توجه به هر چیزی دوست دارید؛ برنده یا بازنده، نمرات خوب یا بد! همواره به آنها اطمینان دهید که دوستشان دارید، حتی وقتهایی که از دست آنها عصبانی هستید. اینکه کودک مطمئن شود شما دوستش دارید و او برای شما عالی است به رشد ارزش شخصی کمک شایانی میکند.
نتیجهگیری
همانگونه که در این مقاله اشاره شد، داشتن عزت نفس سالم یکی از نشانههای اصلی سلامت روان است. عزت نفس به این موضوع اشاره دارد که چگونه فرد خود را ارزیابی کرده و در موقعیتهای گوناگون ارزشگذاری میکند. افرادی که عزتنفس پایینی دارند معمولاَ به دلیل دیدگاه منفی و غیر واقعی که نسبت به خود دارند احساس اضطراب، افسردگی و ناخشنودی همیشگی دارند. اگرچه کمبود عزت نفس با آسیب در هویت فرد مرتبط بوده و همیشه مشکلساز است، اما امروزه راهکارهای مختلفی برای درمان آن وجود دارد. در این مقاله تلاش شد تا به نشانههای عزت نفس پایین و راهکارهای درمان آن اشاره شد. اگر احساس میکنید راهکارهای پیشنهادی تاثیری در کاهش مشکلات عزت نفس شما ندارند حتماً از یک متخصص روانشناسی بالینی کمک گرفته و رواندرمانی را شروع کنید. شروع مشاوره تخصصی و رواندرمانی تاثیر تایید شدهای در درمان مشکلات مرتبط با عزت نفس دارد.
سوالات متداول
1- آیا واقعاً رواندرمانی در درمان مشکلات عزت نفس موثر است؟
بله. رواندرمانی یکی از روشهای تایید شده برای درمان مشکلات مربوط به عزت نفس و یک راهکار مطمئن برای ارتقای آن است.
2- بهترین روش رواندرمانی برای درمان عزت نفس پایین چیست؟
مطالعات تحقیقاتی نشان دادهاند که تعدادی از درمانهای روانشناختی از جمله درمان شناختی ـ رفتاری (CBT)، درمان متمرکز بر شفقت (CFT) و طرحواره درمانی (SFT) وجود دارند که مستقیماً عزت نفس پایین پایین یا انتقاد از خود را هدف درمان قرار میدهند.
3- آیا درمان دارویی نیز برای درمان عزت نفس پایین توصیه می¬شود؟
تا به امروز هیچ درمان دارویی تایید شدهای برای بهبود عزت نفس پایین وجود ندارد. در مواردی که عزت نفس پایین با مشکلات دیگری مانند اضطراب یا افسردگی همراه است و یا ناشی از این مشکلات باشد، ممکن است برای بیمار درمان دارویی نیز توصیه شود.