همه افرادی که در سنین نوجوانی و جوانی قرار دارند در معرض تجربه دلبستگیهای عاطفی و به اصطلاح عاشق شدن هستند. این نوع دلبستگی و تجربه عاشق شدن اگرچه یکی از جذابترین و شیرینترین تجربیات هر انسانی است اما با خطراتی نیز همراه است. هر نوع دلبستگی و عشقی که افراد تجربه میکنند لزوما واقعی و سالم نیست و ممکن است مدتی بعد از شروع رابطه، به هر دلیلی دچار ناکامی شده و این رابطه سرانجام خوبی نداشته باشد. ناکامی در یک رابطه عاطفی معمولا منجر به تجربه نوعی سوگ شده و فرد را در معرض انواع مشکلات روانشناختی همچون افسردگی، اضطراب و … قرار میدهد. در این مقاله قصد داریم ابعاد مختلف سوگ عاطفی را مورد بررسی قرار دهیم.
سوگ عاطفی چیست؟
وقتی بین دو نفر نوعی دلبستگی عمیق و عاطفی شکل میگیرد جنبههای مختلف زندگی این افراد نیز شکل متفاوتی به خود میگیرد. در واقع هر دو نفر زندگی خود را بر اساس این رابطه تغییر داده و خود را با آن هماهنگ میکنند. حتی در خیالپردازیهای خود در مورد آینده نیز تمام جزئیات برنامههای خود را بر اساس حضور نفر مقابل در نظر میگیرند و به نوعی انگار زندگی فقط با وجود این فرد است که معنا پیدا میکند. حال تصور کنید این رابطه به سرانجام نرسد و منجر به جدایی شود. این جدایی مسلما به راحتی اتفاق نمیافتد و صدمات روحی زیادی با خود همراه دارد. این فقدان و جدایی منجر به تجربه حالات روانشناختی خاصی میشود که به آن سوگ عاطفی گفته میشود. زیرا با نوعی فقدان همراه است.
فردی که هر روز کنار شما بود و ساعتهای زیادی با او وقت میگذراندید و پیامهای محبتآمیز از او دریافت میکردید و زندگی آینده خود را بر مبنای حضور او تصور میکردید دیگر نیست و شما باید همه چیز را مجددا و بدون حضور او بازسازی کنید. مسلما این بازسازی، کنار آمدن با نبودن و فقدان حمایت عاطفی مسیر سخت و طاقتفرسایی هست و به مدت زمان زیادی نیاز هست تا این زخم عاطفی ترمیم شود.
مراحل سوگ عاطفی
روانشناسان تجربه سوگ عاطفی را همانند یک سفر میدانند که باید مراحل مختلف آن طی شود تا سرانجام شخص بتواند به پذیرش و آرامش برسد. سوگ عاطفی به طور کلی دارای چند مرحله است. این مراحل به صورت خطی پیش نمیروند و ممکن است فردی یک مرحله را تجربه نکند یا برعکس در یک مرحله باقی بماند و نتواند وارد مرحله بعدی بشود.
مرحله انکار
اولین مرحله سوگ عاطفی، شوک و انکار است. خیلی از اوقات باور کردن شکست عاطفی سخت است، بنابراین فرد انکار میکند فردی که در حال تجربه سوگ عاطفی است ممکن است با خود تصور کند که او برمیگردد و همه این اتفاقات گذارا هست. یا ممکن است به طور کلی همه چیز را منکر شود و بگوید بهتر است که بهم خورد و اصلا ناراحتی ندارد.
مرحله خشم
پس از مرحله انکار فرد کمکم وارد فاز خشمگینی میشود. فرد خشمگین دلتنگ میشود. بارها خشم خودش را به فرد مقابل نشان میدهد. حق را به خودش میدهد. دوست دارد از او انتقام بگیرد. این خشم حتی ممکن است معطوف به خودش شود و خودش را بابت اتفاقی که افتاده مقصر بداند و سرزنش کند.
مقاله پیشنهادی «نکات کلیدی برای رهایی از افسردگی»
مرحله غم
فردی که دچار شکست عاطفی شده است معمولا بعد از انکار و خشم کمکم میپذیرد که رابطه از دست رفته است و دچار احساس غم بسیار زیادی میشود. معمولا در این مرحله افراد زیاد گریه میکنند و احساس ناامیدی خیلی زیادی دارند.
مرحله پذیرش
پذیرش آخرین مرحله در سوگ عاطفی هست. در این مرحله فردی که دچار سوگ عاطفی شده است از لحاظ روانی آماده ورود به زندگی جدید میشود.
آیا برای سوگ عاطفی به مشاور مراجعه کنیم؟
سوگ عاطفی مراحل مختلفی دارد و طی کردن این مراحل مسلما با رنج روانشناختی همراه است. بنابراین تجربه هیجانات ناخوشایند بعد از سوگ عاطفی اجتنابناپذیر است. مدت زمانی که طول میکشد تا افراد مراحل مختلف سوگ عاطفی را پشت سر بگذارند و به پذیرش برسند در افراد مختلف متفاوت است و نمیتوان زمان مشخصی را تعیین کرد. اما برای پاسخ به این سوال که آیا برای سوگ عاطفی به مشاور مراجعه کنیم یا نه؟ بهتر است به چند نکته توجه کنید:
مسلما تجربه غم، خشم و … طبیعی است اما اگر شدت این هیجانات به قدری زیاد است که عملکرد طبیعی شما را مختل کرده است و منجر به شکلگیری افسردگی در شما شده است یا برای کنترل هیجانات خود از شیوههای ناسالم استفاده میکنید بهتر است به مشاور مراجعه کنید.
اگر متوجه شدهاید شکست عاطفی در شما منجر به شکلگیری بیاعتمادی و بدبینی فراگیر نسبت به جنس مخالف شده است و دیگر تمایل به برقررای رابطه جدید ندارید یا از برقراری روابط جدید ترس و واهمه دارید بهتر است با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید. مشاور به شما کمک میکند تا در مورد تجربیات خود آزادانه صحبت کنید و بتوانید مجددا حس اعتماد خود را به دست آورید.
در نهایت مراجعه به مشاور در مدیریت سوگ عاطفی به شما کمک میکند تا به شکل سالم و موثر هیجانات منفی ناشی از این سوگ را تحمل کنید، زخمهای روحی ایجاد شده را ترمیم کنید و از همه مهمتر نسبت به دلایل این شکست بینش پیدا کنید و در آینده انتخاب بهتری داشته باشید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980