اختلال شخصیت خودشیفته الگوی فراگیری از طرز تلقی تحریف شده نسبت به خود و سایرین است. گرچه داشتن یک نگرش مثبت در مورد خود امری طبیعی و سالم است اما فرد خوشیفته دیدگاه مبالغه آمیزی در مورد برتری و خاص‌بودن خودش دارد. با این وجود خودشیفتگی به جای اعتماد به نفس بالا، انعکاسی از اشتغال ذهنی به خود در قالب خودبزرگ‌سازی است.
اختلال شخصیت خودشیفته چیست؟
یکی از انواع اختلال‌های شخصیت، اختلال شخصیت خودشیفته است. مهم‌ترین ویژگی این اختلال، خودبزرگ‌بینی و خود‌محور بودن فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته است. این افراد خود را بسیار مهم تصور می‌کنند و بر این باور هستند که نقش بسیار کلیدی و مهمی در همه جوانب زندگی بر عهده دارند. شخصی که مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته است نیازهای خود را بسیار مهم می‌داند و انتظار دارد که در اسرع وقت مورد بررسی قرار گیرد؛ اما نسبت به نیازهای دیگران کاملا بی‌تفاوت بوده و برای آنها ارزشی قائل نیست. یکی از ویژگی‌های افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته، این است که تمایل شدیدی برای رسیدن به مقام و قدرت دارند و برای به دست آوردن آن حتی ممکن است از دیگران سوء استفاده نیز بکنند.
نشانه افراد خودشیفته
- افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته در موفقیت‌ها و استعدادهای خود اغراق می‌کنند و یا بدون آنکه به موفقیت شایسته‌ای دست یافته باشند؛ انتظار دارند که دیگران او را آدم بزرگ و مهمی بدانند.
- افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته اعتقاد دارند که استثنایی هستند و فقط افراد خاصی می‌توانند آنها را درک کنند.
- این افراد نیاز دارند که همواره مورد تحسین اطرافیان قرار بگیرند.
- افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته، همیشه احساس محق بودن دارند، یعنی به شکل نامعقولی انتظار دارند که برخوردی رضایت‌بخش و اختصاصی با آنها صورت گیرد و یا سایر افراد همیشه تسلیم خواسته‌های این اشخاص باشند.
- شخصی که مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته است، تمایلی به درک یا شناخت احساسات و نیازهای دیگران ندارد. در واقع این افراد توانایی همدلی با دیگران را ندارند.
- فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته همواره با تکیر و غرور با دیگران برخورد می‌کند.
- اغلب به دیگران حسودی می‌کنند یا معتقد هستند که دیگران به او حسادت می‌کنند.
- خیال‌پردازی‌های زیادی در مورد موفقیت نامحدود، قدرت، ذکاوت، زیبایی یا عشق ایده‌ال دارند.
زندگی و ازدواج با شخصیت خودشیفته
به طور کلی ازدواج و قرار‌گرفتن دو فرد با زمینه‌های فکری، فرهنگی و اعتقادی متفاوت تا حدودی چالش برانگیز است و نیازمند صرف زمان و انرژی برای انطباق بهتر است. حال تصور کنید طرف مقابل شما دچار اختلال شخصیت خودشیفته باشد. مسلما همه این چالش‌ها چندبرابر خواهد شد. برای اینکه درک بهتری از زندگی با یک فرد خودشیفته داشته باشید بهتر است بدانید نگاه این افراد به روابط چگونه است.
افراد خودشیفته، دیگران را به عنوان یک شی یا ابزاری برای متمایز ساختن خود در نظر می‌گیرند. فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته انرژی ذهنی زیادی را صرف مقایسه خود و قضاوت در مورد ارزش دیگران می‌کند. اگر شما بتوانید در برخی از زمینه‌ها به رشد و ترقی فرد خودشیفته کمک کنید شما را آرمانی‌سازی می‌کنند و دنباله‌رو شما می‌شوند.
بیماران مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته در صورتی که دیگران را معمولی یا حقیر بدانند نسبت به آنها بی‌اعتنا می‌شوند یا شاید اول از آنها بهره‌کشی کنند سپس آنها را کنار بگذارند. برای یک فرد خودشیفته ارزش دیگران به این بستگی دارد که چه قدر به آنها خدمت کنند یا آنها تحسین می‌کنند.
اگر با فرد خودشیفته همانند فردی خاص و منحصر به فرد رفتار نشود ممکن است برای آنها نشان‌دهنده این باشد که دیگران آنها را حقیر می‌دانند. افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته هنگامی که متوجه می‌شوند اشخاص دیگری مورد تعریف و تمجید قرار می‌گیرند و توجه خاصی را از افرادی که آنها را مهم می‌دانند دریافت نمی‌کنند دچار اضطراب می‌شوند و این موضوع منجر به بحران در روابط آنها می‌شود.
مشکلات ازدواج با افراد دارای شخصیت خودشیفته
مهم‌ترین مشکلات ازدواج با فرد خودشیفته عبارت است از:
- نادیده گرفتن شدن نیازها و احساسات
- تخریب عزت نفس و اعتماد به نفس
- احساس عدم وجود همراه و شریک زندگی
- صرف تلاش و انرژی بسیار زیاد و یک‌طرفه برای تداوم رابطه
فرد خودشیفته در یک رابطه عاطفی به دلیل درخواست‌های مداوم توجه، تحسین و تمجید در نهایت فرد مقابل خود را خسته و مستاصل می‌سازد. او دقیقا شبیه به یک کودک رفتار می‌کند. عزت نفس او بسیار شکننده است. بنابراین شریک عاطفی او باید دائما مراقب رفتارهای خود باشد تا مبادا او را ناراحت نکند.
در صورت بروز هرگونه تعارض و یا دلخوری واکنش معمول فرد خودشیفته قهر، پرخاش و … خواهد بود.
در ازدواج با افراد خودشیفته ، چه باید کرد؟
رفتارهای مثبت او را انعکاس دهید
فرد خودشیفته در سطح هیجانی همچون یک کودک عمل می‌کند. به همین جهت یکی از بهترین کارهایی که می‌توانید انجام دهید این است که نسبت به او توجه مثبت غیرمشروط داشته باشید. شریک زندگی شما نیاز دارد که به طور مداوم خوشایندی و رضایت خودتان را از رفتارش به او انعکاس دهید. در این نوع انعکاس شما به این کودک به شیوه‌های مختلف اعلام می‌دارید که او شایسته، ارزشمند و دقیقا همان‌طور که هست خوب است. آسان‌ترین راه برای این نوع انعکاس از طریق ارزیابی رفتارهای مثبت او لبخند زدن، تکان دادن سر، درک تجربه‌های او و انعکاس آن انجام می‌گیرد. همدلی و هم‌حسی دقیق و مودبانه با تجربه‌های روزمره او احتمالا به او در اجتناب از فروافتادن به ورطه خشم و افسردگی‌‌های دوره‌ای که خاص اختلال شخصیت خودشیفته است جلوگیری می‌کند.
حد و مرزهایی برای رفتارهای پرخاشگرانه و تحقیرکننده اش تعیین کنید
یک محبوب خودشیفته هنگامی که احساس کند مورد توهین قرار گرفته است و هویت شکننده‌اش مورد تهدید واقع شده است اقدام به رفتارهای پرخاشگرانه می‌کند. اگر شریک عاطفی شما گاهی به فردی پرخاشگر مبدل می‌شود در درجه اول مراقب باشید که صدمه‌ای به شما یا فرزندتان وارد نکند. سپس قاطعانه به او خاطر نشان کنید که کدام یک از رفتارهای او برایتان قابل تحمل نیست.
مقاله پیشنهادی «منظور از بلوغ و پختگی در ازدواج چیست؟»
کوچک‌ترین نشانه از همدلی او را تقویت کنید
شاید بزرگترین نقص ارتباطی فرد خودشیفته ناتوانی او در هم‌حسی و همدلی با دیگران باشد. برای فرد خودشیفته بسیار سخت است که احساسات شما را به طور صمیمانه درک کند. از آنجایی که در غالب اوقات خیال‌پردازی‌هایی پیرامون خودبزرگ‌بینی ذهن محبوب خودشیفته شما را اشغال کرده است برای او بسیار سخت است که بتواند به طور کامل به حرف‌های دیگران و از جمله شما گوش فرادهد بنابراین بسیار خوب است که کوچک‌ترین نشانه از حس همدلی او را با دادن پاداش‌های کلامی و غیرکلامی تقویت کنید.
از یک مشاور کمک بگیرید
گرچه روان‌درمانی و مشاوره برای یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته خیلی جواب‌گو نخواهد بود اما تا حدی به کنترل بهتر رابطه و کاهش مشکلات کمک می‌کند. اگر با فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته زندگی می‌کنید لازم است که انرژی زیادی صرف رابطه کنید و در ازای آن ممکن است پاسخ مثبتی دریافت نکنید. علاوه بر این عزت نفس شما دائما از سوی فرد خودشیفته مورد تخریب و حمله قرار می‌گیرد همه این موارد ممکن است شما را به تدریج فرسوده کرده و در معرض افسردگی قرار دهد بنابراین اگر با فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته در ارتباط هستید بهتر است از یک مشاور کمک بگیرد و در جهت بازسازی روحی خود اقدام کنید.
نتیجه‌گیری
یک فرد خودشیفته واقعی آنقدر ذهنش به خودش مشغول است که به سختی می‌تواند جایی را در دنیای خودش به فرد دیگری اختصاص دهد. وقتی با یک فرد خودشیفته در ارتباط قرار می‌گیرید تلاش زیادی را باید صرف جلب رضایت این فرد انجام دهید و این امر ممکن است در درازمدت پیامدهای منفی برای شما داشته باشد بنابراین بهتر است قبل از هرگونه تصمیم‌گیری با یک مشاور متخصص در زمینه ازدواج و خانواده مشورت کنید.
رزرو تلفنی وقت مشاوره : 09107601980
